Günümüz sanatında otobiyografik anlatılar

Yazar:Esra Koruç
Danışman: Prof. Ayşe Sibel Kedik

Heykel Ana Sanat Dalı Yüksek Lisans Tezi

Tez Özeti: "Günümüz Sanatında Otobiyografik Anlatılar" başlıklı raporda amaç, bireysel kimliğin oluşumunda toplumsal, kültürel, tarihsel bağlamların göz önünde bulundurularak otobiyografi ile arasındaki ilişkinin günümüz sanatında etkisini saptamak ve otobiyografiyi sadece bir yaşamın dışavurumu olarak görmeyerek, kişisel süreç dahilinde bu anlatı türünü hem kuramsal hem uygulama düzeyinde sorgulamaktır. Bu amaç doğrultusunda raporun birinci bölümünde, edebi bir tür olarak özne nesne bütünlüğüne ve gerçekliğe dayanan otobiyografinin görsel sanatlardaki karşılığı olarak otoportre çalışmalarıyla bağ kurulmuş ve türün gelişim sürecinde sanat ve gerçek ilişkisinin yanı sıra bireycilik olgusuyla ilişkisi gibi türleşmesini sağlayan gelişmelere değinilmiştir. Bu doğrultuda dönemlerin değişen gerçeklik ve benlik algısıyla otobiyografinin/otoportrenin de değişime uğradığı örneklenen eserlerle saptanmıştır. İkinci bölümde ise, otobiyografinin modern ve postmodern dönemde dönüşümü toplumsal, kültürel bağlamlar ve cinsiyete dayalı oluşumlar göz önünde bulundurularak incelenmiştir. 1960'lı yıllardan itibaren sanatta biçim yerine içeriğin benimsenmesi yoluyla bağlamın ön plana çıkmasının ifade biçimlerini etkilediği ve çalışmaların çeşitli söylem pratikleri üzerinden okunmaya başlandığı saptanmıştır. Üçüncü bölümde ise otobiyografinin günümüz sanatındaki konumu postmodernizmle birlikte söz konusu olan çok kültürlülük olgusu ve otobiyografik bağıntısallık anlayışı doğrultusunda incelenerek gerek günümüz sanatından örneklerle gerekse kişisel uygulamalarla pekiştirilmiştir. Sonuç olarak, Batıda oluşan bireycilik algısı ve Hristiyanlığın itiraf kültürünün ürünü olarak 'ben'in tekilliğini vermek zorunda olarak türleşen otobiyografik anlatıların bugün 'biz'in çoğulluğuna işaret ederek, kişisel, toplumsal, kültürel ve siyasi tarihlerin kapılarını aralayan bir anlatıya evrilmiş olduğu saptanmıştır.