Harput Müzik Kültüründe Yerel İsimlendirmeye Sahip Makamların İncelenmesi

Yazar: Nuri Yılmaz

Danışman: Prof. Dr. Cenk Güray

Geleneksel Türk Müzikleri  Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi

Tez Özeti: Bu tez çalışması Harput Müzik Kültürüne ait ve yerel isimlendirmeye sahip makamların söz konusu bölgenin müzik kültürünün tanımlanmasında büyük bir öneme haiz olduğu hipotezine dayanmaktadır. Dolayısıyla bu çalışmada, Harput müzik kültüründe yöreye özgü isimleri ile bilinen Muhalif, Beşiri, İbrahimi, Nevruz, Versak ve Kürdi makamlarında olup, yöresel repertuara dair sözlü ve yazılı kaynaklarda yer alma sıklığına göre belirlenen örnek eserlerin makamsal ve biçimsel analizlerinden yola çıkılarak söz konusu makamların yapıları hakkında bulgulara ulaşılmaya çalışılacaktır. Tezin temel amacı ise bu bulgulardan hareketle Harput Müziği'ne ait ve yöresel isimlere sahip söz konusu makamların müzik kültürüne kattıkları özgünlük ve önemin ortaya konulması olarak özetlenebilir. Bunun yanında, söz konusu makamlara ait örneklerin tarihsel nazariyat kaynakları ve diğer tarihsel müzik bulguları ile karşılaştırılmasıyla bu yapıların tarihsel süreç içinde müzikal açıdan konumlandırılması da amaçlanmaktadır. Tez kapsamında kullanılan "ezgi çekirdekleri" temelli analizin, Harput Müzik Kültürü’nün temel yapısal özellikleri olan "makamsal ezgi odaklı icracılık ve bestecilik anlayışı" ile bunların sonucu olarak ortaya çıkan "çok katmanlı makam yapıları ve müzikal formların" anlaşılması noktasında önemli bir katkı sağladığı düşünülmektedir. Söz konusu analize dair sonuçların "kadim" Harput müzik kültürünün "ezgisel kodlarının" anlaşılıp, aktarılmasında verimli sonuçlar verebildiği düşünülmektedir.