Plastik Sanatlar Bağlamında Çirkinlik

Danışman: Doç. Zuhal Baysar Boerescu

Yazar: Güneş Zeynep Ersal

Resim Anasanat Dalı Yüksek Lisans Tezi

Tez özeti: 

Bu tez çalışmasında ‘’çirkinlik’’ kavramı sadece akla ilk gelen biçimsel anlamıyla değil, kuramsal anlamıyla da ele alınmıştır. Dönemlerin estetik algısını etkileyen faktörlerin neler olduğu ve bu faktörlerin sanatçıyı ve eserlerini nasıl etkilediği, ‘’Plastik Sanatlar’’ bağlamında ‘’çirkinlik’’ kavramının sanat tarihi boyunca kendine nasıl bir yer edindiği gibi sorular temel alınarak, görsel çözümlemeler ve düşünce yapılarından verilen örneklerle incelenmiş ve konu bağlamında yapılan çalışmalarla desteklenmeye çalışılmıştır.

Kültür, sanat ve felsefe tarih boyunca birbirine paralel konular üzerinde durmuşlardır. Üçü de birbirinden olumlu ya da olumsuz yönde etkilenmişlerdir. Bu nedenle, tez araştırması boyunca bu üç kategori eş zamanlı ele alınmış ve incelenmiştir.

Her dönemde “güzellik” ve “çirkinlik” üzerine farklı görüşler olmuş, farklı tanımlar yapılmıştır. Bu tanımlar özetlenirse; güzellik kavramı her zaman pozitif bir anlam taşır ve ilgiyi üzerinde tutar. Diğer yandan çirkinlik kavramı, olumsuz her tanımı içinde barındırır ve negatif bir etki bırakır.

Estetik algı ne kadar göreceli de olsa beğenilmeyen şey, her zaman ‘’çirkin’’dir. Bu kavram, günlük hayatta beğenilmeyen bir nesneyi, bir insanı, hatta fikirleri tanımlamak için kullanılabilir. Bazen soyut durumları tanımlamak için dahi kullandığımız bu kavramın, somut ya da biçimsel olarak sanatın içinde kendini kabul ettirebilmesi çok istisnai durumlarda görülmüştür. Bunun sebebi ise genel bir görüş olarak “sanatın güzel olması gerektiği”dir. Sanat huzur vermelidir. Renkler uyumlu, perspektif doğru olmalıdır.

Tez çalışması boyunca bu anlayışla örtüşen ve farklılık gösteren sanat akımları, sanatçılar ve eserleri incelenmiştir. ‘’Plastik Sanatlar”ın ‘’ çirkinlik’’ kavramını, içinde nasıl ve ne kadar barındırdığı ve günümüzde neyi ifade ettiği sorgulanmış ve yorumlanmıştır.