Sanat eserleri toplumsal sınıfları nasıl temsil eder?

Yazar:Kazım Şimşek
Danışman: Prof. Necla Rüzgar Kayıran

Resim Ana Sanat Dalı Yüksek Lisans Tezi

Tez Özeti: Bu tez "sanat eseri neyi temsil eder?" retorik sorusu yerine, "sanat eserleri top-lumsal sınıfları nasıl temsil eder?" sorusunu sorarak, bu hat üzerinde belirli bir tartışmanın izini sürer. Sanatsal temsiller siyasal/sınıfsal bir nitelik barındırır. Bu önermeden hareketle sanat eseri yalnızca basit bir temsil ya da yansıtma aracı olmasının dışında aynı zamanda sanatçısının düşünsel ve duygusal dünyasının, ait olduğu sınıfın, top-lumun ve tarihin de eseridir. Düşünceyi belirleyen şey, toplumsal yaşama egemen olan maddi ilişkileridir. Bu egemen maddi ilişkiler, toplumda egemen bir düşünme biçimini doğurur. Bir birey olarak sanatçının düşünme biçimi de işte bu egemen düşüncelerin etkisi altında-dır. Sanatçının eseriyle ifade ettiği şey ise, onun hem sınıfsal karakterinin hem de toplumla kurduğu organik bağın özgün anlatısıdır. Tez içeriğinde sanatçının değişen maddi/sınıfsal koşullarıyla birlikte eserlerindeki değişimin ilişkisi incelenecek. Bu inceleme otobiyografik bir anlatıyı içereceğin-den, bazı yapıtlar "otobiyografik yapıt" ismi ile anılacaktır. İncelemenin destekleyici öğesi olarak da sanat tarihindeki bilinen örnekler ve sanatçılar konu özelinde iliş-kilendirilmeye çalışılacaktır. Bu tartışmalardan çıkarılan derslerle beraber, bir yan-dan, sınıfların sanat eseri aracılığıyla arı bir temsilinin yolları aranarak gerçekçilik tartışması yapılacak, bir yandan da sanatçının eylem insanı olarak portresi üzeri-ne durulacaktır.