Yazar: Elif Leylek

Resim Ana Sanat Dalı Yüksek Lisans Tezi

Danışman: Prof. Hüsnü Dokak

Tez Özeti: İçinde bulunduğumuz kültürde kadın, erkek bakışının skopofilik nesnesi konumundadır. Kadın ve bedeni, ataerkil yapı tarafından denetlenen bir hale gelmiştir. Bu sebeple kendisine seyredilmesi öğretilen kadın aynı zamanda seyirlik bir nesneye dönüşmüştür. Mulvey, Görsel Haz ve Anlatı Sineması başlıklı makalesinde kadının ana-akım sinemada, seyirlik bir nesne olarak kullanılmasına işaret etmiştir. Batı sanatında çıplak kadın resmi ise, erkeğin bakma hazzına hizmet etmek için yinelenen bir konu olmuştur. Bu bağlamda yapılan resimlerde nü kadın, erkeğin dikizci bakışını yansıtmak amacıyla üretilmiştir. İzlenilmesini izleyen ve kendisini gözetleyen, erotik ve teşhir eden kadın imgelerini içermektedir. 1960'lardan sonra kadın sanatçılar, kadının bakılan nesne konumuna karşı çıkmak için, mimesis, parodi ve temellük gibi yöntemleri kullanarak, görsel kodları eleştirmişlerdir. Varolan temsilleri temellük edip, yeniden yaratılmış bir imge oluşturmayı amaçlamışlardır. Araştırma, sanatçıların kadın beden ve imgesini, kendi bedenlerini de dâhil ederek nasıl sanatsal bir tavırla ele aldıklarını kapsar. Tez kapsamında yapılan uygulama çalışmalarında, skopofili, imge, bakış, haz, erotizm ve teşhircilik kavramları plastik bir dil ile anlatılmıştır.