Yeniden bir inşa olarak "Yıkmak-Yakmak" üzerine görsel anlatılar

Yazar:Gül Aydın
Danışman: Doç. Serap Karamanoğlu Emmungil

Resim Ana Sanat Dalı Sanatta Yeterlik Tezi

Tez Özeti: Sanatsal anlamda kullanılan nesnelerin kültürel bir karakteri vardır. "Yeniden bir inşa olarak yıkmak- yakmak üzerine görsel anlatılar" adlı bu tezin kapsamını sanatçının içinde bulunduğu ruhsal durum ve toplumsal yapı temelinde, dönüşüm sürecindeki sosyal ve duygusal mekanizmaların etkisiyle kendi başına bir anlamı olmayan nesnelerin sanatçı tarafından nasıl dönüştürüldükleri ve hangi şartlarda ortaya koyuldukları oluşturur. İçerik ve biçimin birlikteliğini sağlayacak, malzemenin sanatsal ifadeyi güçlü kılmasındaki katkısı araştırılan, yazılı dokümanlar incelenerek literatür taraması ile bilimsel kaynaklara dayanan kuramsal nitelikteki nitel bir araştırma olan bu tezin ilk bölümünde Marx, Nietzsche, Schumpeter, ve Harvey gibi kuramcıların, eskiyi yıkarak yenisini yapmayı, yaratıcı yıkım kavramıyla açıklamasına yer verilmiştir. Yaratıcı yıkım kavramının sanat yansımasında sanatçının yaratma sürecinde yaratıcılığı kişiliğiyle bilinçaltının yeni metaforlarla aktararak yeni bir ürün ortaya koymaya çalışırken kullandığı geleneksel sanat malzemesi ve yöntemlerinin dışında yansıtmak istediği duyguyu ifade etme biçimleri incelenen tez çalışmasının ikinci bölümünde Tiziano, Picasso ve Duchamp'ın gelenekselleşen zihniyeti yıkmaları ve sanatta hazır nesne kullanmalarına değinilmiştir. Sanat akımlarının klasik sanat anlayışını sorgulamalarına yer verilmiştir. Ai Weiwei, Robin Page, Yves Kleen, Anselm Kiefer, Gustav Metzger ve 1962'de düzenlediği oto- yıkıcı sanat sempozyuma katılan sanatçıların seçtikleri nesnelerle duyuları ile algılama biçiminin sanata yansımasında kullandıkları sanatsal ifade dili incelenmiştir. Üçüncü bölümde yıkarak yapma pratiklerinde nesnenin anlam dönüşümüne uğrayarak yapılan sanat uygulamalarında eski anlamının dışında yeni bir formla yeniden üretilmesinin olanaklı olduğu değerlendirmesinde bulunulmuştur. Tüketerek üretme üzerine hazırlanan bu tez çalışmasında, sanat yapıtları oluşturulurken gündelik hayat nesnesinin yaşam-anlam bağlamında yeri incelenmiştir. Nesnenin tahribatı, yakılması ve yerleştirme şekilleri, toplumsal, kültürel ve ekonomik anlamda yaşanan dönüşüm ile doğru orantılı biçimde ilerlemesi sanat uygulamaları üzerinden araştırılmıştır.