Arkeolojik çağlarda Anadolu ve çevre kültürlerde Arp – Lir çalgılarının oluşum ve gelişim süreci

Yazar:Mehmet Şahin
Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Havva Sibel Özgün

Piyano Ana Sanat Dalı Yüksek Lisans Tezi

Tez Özeti: Dünyanın en eski Lir ve Arp çalgıları, milattan önce yaklaşık 2450 yılına tarihlenen ve Mezopotamya'da bulunan Ur şehrindeki mezarlarda yapılan kazılar sırasında ele geçmiştir. Bundan birkaç yüzyıl sonra Anadolu'da görülen çalgılar, güneyde Mısır'a, doğuya, Helen ve Roma kanalıyla da batıya yayılmışlardır. İlk dönem büyük sayılabilecek bir morfolojik yapıya sahipken, sonraki dönemde iyice büyümüş ve özellikle demir çağında ise küçülerek kolay taşınır ve çalınır hale dönüşmüştür. Milattan önce son bin yıl içindeki bu süreç ve sonrasında Lirler farklı çalgılara dönüşerek ortadan kalkarken, Arplar ise kendi içinde gelişimini yaparak bugünkü modern haline ulaşmıştır. Lirler, organolojik olarak büyük- küçük olarak ayrılabildiği gibi simetrik ve asimetrik olarak ta ikiye ayrılarak incelenebilirler. Arplar ise açık ya da kapalı olarak iki farklı yapıda olduğu gibi, aldığı şekle göre açılı, köşeli ya da dairesel gibi çeşitli isimler almışlardır.