"Çömlekçi çarkında üretilen çağdaş hediyelik eşya tasarımına ilişkin özgün uygulamalar"

Yazar: Seyfullah Büyükçapar

Seramik Ana Sanat Dalı Sanatta Yerelik Tezi

Danışman: Prof. Dr. Candan Terviel

Tez Özeti: Hediye verme geleneği ilk çağlardan itibaren süre gelen insana özgü bir davranış ve alışkanlık biçimidir. Doğum, düğün, bayram, özel günler ve hatta ölümde bile eskiden beri bu alışkanlık süre gelmektedir. Bulunulan çağda özel günlere hızla yenileri eklenmiş, gelişmiş olan teknoloji ve iletişim araçları ile yaygın hale gelmiş "hediye kültürü" dünya çapında büyük bir sektöre dönüşmüştür. Makineleşme sonucu birçok alanda olduğu gibi, hediyelik eşya sektöründe de önemli maddi kaygılar oluşmaktadır. Hediyelik eşyada ön planda tutulması gereken tasarım özellikleri göz ardı edilmemiştir. Dünyada ki yeni gelişmeler, kültürlerarası ilişkiler, hızlı iletişim ve daha pek çok nedenle hediyelik eşya sektöründe, tasarlanan ürünlerin pratik, sembolik ve estetik açıdan işlevlerini en iyi şekilde yerine getirmeleri oldukça önemli görülmektedir. Seramik hediyelik eşyalarda çağın gereksinimlerine yanıt veren, sağlıklı, kullanışlı, estetik, kalıcı ürünlerin üretilmesinde örnek olması umulan bu çalışmada, yerleşik tasarım bilgileri, sosyal ve toplumsal veriler, seramik ürün ve üretim tekniklerine uygun tasarımlar geliştirilmeye çalışılmıştır. Tekerleğin icadı ile yaklaşık aynı tarihlere rastlayan çömlekçi çarkının bulunuşu, çanak- çömlek imalatının daha seri ve kolay bir biçimde üretilmesini sağladığı gibi, seramik ürünlerin de gelişimine büyük ölçüde katkıda bulunmuştur. Pişirme ve sır tekniklerinin gelişimiyle birlikte daha nitelikli ve sağlam ürünler elde edilmiştir. "Çömlekçi Çarkında Üretilen Çağdaş Hediyelik Eşya Tasarımına İlişkin Özgün Uygulamalar" adlı araştırmayla, yapılan seramik tasarımlarında form, estetik, biçim kuralları göz önünde tutularak, bu bağlamda çalışma yapan günümüz çağdaş seramik sanatçılarının çalışmaları, araştırılmış ve seramik teknikleri içinden geleneksel çömlekçi çarkı ve at temalı tasarımlarla sınırlandırılmış, terra cotta ve sırlı, elektrikli fırında pişirilmiş özgün seramik formlar üretilmiştir.