Mitoloji ve Anadolu söylencelerinin özgün seramik form ve yüzeylere yansıması

Yazar:Berfu Ceren Değirmenci
Danışman: Prof. Nazan Sönmez

Seramik Ana Sanat Dalı Yüksek Lisans Tezi

Tez Özeti: Anadolu topraklarının süregelen efsanelerinden Şahmeran söylencesi, hem hayranlık beslenen hem de korkulan bir varlık olarak kültürümüzde yer almaktadır. Özellikle yılan temasının çoğu kültürde önemli yer edindiği gözlemlenmiş ve tarih boyunca pek çok söylencesel figürün Şahmeran ile benzer özellikleri olduğu görülmüştür. Diğer kültürlere ait söylencesel figürler sanatla beslenerek tüm dünya tarafından bilinirliği sağlanırken; bulunduğumuz coğrafyaya ait Şahmeran uluslararası platformlarda yeterli düzeyde anlatılamamıştır. Bu çalışma Şahmeran'ın korkulan yönünü yumuşatmak, söylencede verilmek istenen mesajları ve figürün karakter özelliklerini ön plana çıkarmak, yılan formunu da yok saymadan onu daha estetik ve modern bir forma dönüştürmek, böylelikle yeni nesillerin ilgisini çekerek, nesiller boyunca anlatılagelen bu söylencenin unutulmasına izin vermemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçtan yola çıkarak, çalışmada yılan temalı söylenceler incelenmiştir. Şahmeran söylencesinin farklı anlatımlarına, diğer kültürlerdeki bazı söylencelerle benzerliklerine ve farklılıklarına bakılmıştır. Ülkemizde yapılan, Şahmeran temalı filmler, tiyatro oyunları, edebi çalışmalar, el sanatları, camaltı resimler, resim, heykel ve seramik çalışmaları araştırılmıştır. İncelemelerden elde edilen bilgiler günümüze göre yorumlanarak, yapılan uygulamalarla çağdaş bir dille seramik sanatına yansıtılmıştır.