"Türk kültüründe at kavramı ve imgesine dayalı holografik canlandırma uygulaması"

Yazar: Esra Tuncalı

Grafik Ana Sanat Dalı Sanatta Yeterlik Tezi

Danışman: Prof. Nadire Şule Atılgan

Tez Özeti: At, kültürümüzde ve coğrafyamızda büyük öneme sahip bir canlıdır ve sadece bir hayvan olarak düşünmemek gerekmektedir. Efsane ve masallarda sahipleriyle birlikte anılan ünlü atlar bulunmaktadır. Bu varlıkların belirli güçleri olduğu konu edilmiştir. Masallarımızda konuşabilen, uçabilen, rehber olan ve kahramanlık gösteren atlar vardır. Söylence ve masallarda, Köroğlu'nun beyaz aygırı vardır ve bu aygırın sudan çıktığı ya da beyaz olana kadar hiç güneş görmeyen bir mağarada yetiştirildiği anlatılmaktadır. Battal Gazinin Aşkar adında atı vardır. Aşkar'ın da günlerce güneş görmeyen bir yerde bakıldığı söylenmektedir. Manas destanında da birçok atdan bahsedilmektedir. At, şaman törenlerinde de kullanılmaktadır. Gerek kurbanlık hayvan olarak Gök tanrıya sunulması gerek ise ruhları gökyüzüne taşıyan bir araç olarak sembolize edilmesi bakımından önemlidir. Türk kültüründe Gök Tanrı'nın sembollerinden biri olarak görülmektedir. Türk şaman inancında, şamanın at yardımıyla yeraltı dünyası ya da göğe geçebildiği inancı, atın ölümün de simgesi haline gelmesini sağlamıştır. Atlarla ilgili efsane, destan ve hikâyede; sahibinin yakın arkadaşı, savaşlarda zafer ortağı, kutsal yaratıkdır. At, Türk mitolojisinde kahramanın en değerli varlığı olarak; su elementinide sembolize etmiştir. Denizden nehirde yaşayan, sudan çıkan atları anlatan efsaneler bu sembolizimden kaynaklıdır. Farklı bir at tasviri ise; efsanevi gök kökenli kanatları betimlenmiş atlardır. Aynı grek mitolojisindeki gibi kanatlı olarak düşünülmüşlerdir. At'ın Türk kültüründe bu kadar yeri var iken ve efsanelere konu olmuşken; efsanelerden yola çıkarak bu imgeyi ortaya çıkarmak, kültürü tanıtmak günümüzdeki teknoloji ve programlar yardımıyla estetik değerleri gözeterek uygulamasının yapılması amaçlanmıştır. Dolayısıyla bu araştırmada kültürümüzde at imgesine dayalı çağdaş resimlemelerle animatik hologram uygulamasının izleyene etkilerinin incelenmesi ve tanıtım alanında kullanılması üzerine etkileşimli bir uygulama yapılması planlanmıştır.