"Arkeolojik alanlarda yerinde sergileme kavramı: Phaselis Hadrianus kapısı örneği"

Yazar: Ayça Akçay

İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi

Danışman: Prof. Dr. Bilge Sayıl Onaran
Tez Özeti: Kültürel mirasın korunması ve sürdürülebilirliğinin sağlanmasına yönelik çalışmalarla eserlerin günlük hayatın içinde yer alması, tanıtılması, sergilenmesi ve toplumun bilgilendirilmesi ile farkındalık ve duyarlılık kazandırılabilir. Eserlerin sergilenmesindeki başarı, sergileri eğitici bir organizasyona dönüştürmektedir. Çalışmanın konusu olan yerinde sergileme, arkeolojik alanlardaki uygulamaları ile boyutsal, teknik, estetik ve algısal gereklilikleri sağlayarak ziyaretçilerin bilgilendirilmesini ve eserlerin de yerinde korunmasını sağlaması yönüyle ele alınmıştır. Sergileme sırasında ziyaretçi, eser ve mekan ilişkisi bağlamında sergileme elemanlarının teknolojik metotlarla sergilenmesi sürecine değinilmiştir. Uygulama alanı olarak seçilen yapı Phaselis Antik Kenti'nde bulunan Hadrianus Kapısı'dır. Yıkılmış durumdaki bu monümental yapının blokları alanda dağınık halde bulunmakta ve ziyaretçiler tarafından algılanamamaktadır. Bu kapsamda alanın bütüncül bir yaklaşımla sergilenmesi ve ziyaretçilerin yapıyı doğru algılayabilmesi için yerinde sergileme yöntemleri uygulanmıştır. Sergileme elemanlarının hazırlanması amacıyla yapıya ait bloklar sayısal görüntüleme metotlarıyla belgelenmiş ve üç boyutlu hassas modelleri elde edilmiştir. Dijital çalışmalar ile organik ve katı modelleme yöntemleri yardımıyla asıllarına uygun hazırlanan her bir blok, üç boyutlu yazıcı ile üretilerek yerinde sergilenmek üzere kapının temsili bir maketi tasarlanacaktır. Alana konumlandırılan diğer sergi elemanlarıyla birlikte arkeolojik bir yapı dijital metotlar kullanılarak iç mimarlık disiplininin barındırdığı estetik, algısal boyutsal kavramlarla sentezlenerek çalışma ziyaretçilerin ilgisine sunularak alana dair kültürel farkındalık yaratılması hedeflenmiştir. Böylelikle ziyaretçilerin kültürel miras konusunda bilinçlenmesi ve iç mimarlık disiplini ile ilişkili olan sergileme tekniklerine yeni bir yaklaşım sunması hedeflenmektedir.