Hacettepe Üniversitesi

tez özeti: Günümüzde sadece sosyal yapılarda değil konutlarda da sıkça rastladığımız atriumlar mekânlara algısal açıdan farklı yaklaşımlar sağlamaktadır. Yapılarda ve yapı mekânlarında atriumların tanımlanması, tasarımı ve mekân içerisindeki dolaşım ve organizasyonları farklı şekillerde etkileyebilmektedir. Bu bağlamda tasarlanma amaçlarına bağlı olarak bu tanımlı boşluklar tasarım diline farklı bir anlam katmaktadırlar. Temel tasarım kavramı ve temel tasarım ilke ve elemanları yapılan tasarımın oluşma sürecinde yön verici olmaktadır. Tasarım süreci tasarlanmak istenen mekânın özelliklerine ve vurgulanmak istenen tasarım kriterlerine göre devam etmekte, mekân bu sürecin sonundaki kararlar ile ortaya çıkmaktadır. Tasarım sürecinin sonunda ortaya çıkan ürünün estetik, fonksiyonel, teknik, ekonomik ve sosyopsikolojik açıdan başarılı olması ve kullanıcı gereksinimlerini optimum ölçüde karşılaması için gözetilen ölçütler aynı zamanda boşluğun formu, boyutları ve yapı içerisindeki yerleşimi konusunda da yol gösterici olmaktadır. Boşluğu/ atriumu tanımlayıp değerlendirmek için hangi kriterlere göre değerlendirme yapılacağının belirlenmesi gerekmektedir. Bu çalışma, bu bağlamda tasarım ilke ve elemanlarının bir özeti ile başlayarak tasarım, mekân ve atrium ilişkisini ortaya koymaya çalışmaktadır. Atriumların tarih/zaman içerisindeki kullanımlarına değinilerek günümüz çağdaş mimarisindeki kullanımı ile karşılaştırılacaktır. Atriumların tasarım ve kullanımlarına ilişkin araştırmalar çalışma içerisinde yer alacaktır. Araştırma kapsamında; tasarım, temel tasarım ilke ve elemanları, mekân ve atriumlar incelenecek ve seçilmiş olan örnek yapılar üzerinden çalışma boyunca bahsedilen kriterler analiz edilecektir. Bu çalışmada amaç; atriumların günümüzdeki tanım ve kullanımlarını inceleyerek bu mekânların tasarlanmasında temel tasarım ilke ve elemanlarının yeri, atriumların tasarımsal özellikleri ve yardımcı unsurların kullanılmasının önemini değerlendirmektir.