Ben, bellek: İmge

Yazar:Aslı Işıksal Mercan
Danışman: Doç. Necla Rüzgar Kayıran

Resim Ana Sanat Dalı Sanatta Yeterlik Tezi

Tez Özeti: Tarihsel bir akış içerisinde var olan sanatsal yaklaşımlar, ait oldukları yüzyılın dinamiklerine bağlı olarak değişim göstermiştir. Bu yüzyılda bizler, Modernizmden postmodernizme evrilen bir yolculuğa tanık olmaktayız. Ve son elli yılda değişen tutumlardan birisi, sanatta büyük anlatıların yerini, minör olgulara ve kişisel mitolojilere bırakmasıdır. Uzun yıllardır batı ekseninde yazılan sanat tarihi, yeni dünya düzeni ve küreselleşmenin katkısıyla, ötekinin anlatısına kucak açmıştır. "Ben, Bellek: İmge" başlıklı bu tezde, sanatta kişisel mit olgusunun tarihsel süreci irdelenmiştir. 90'lardan sonra Türkiye'deki sanat anlayışı, her ne kadar kişisel anlatılar üzerinden ilerlese de, kimlik, cinsiyet, etnik gibi politik söylemlerle büyük anlatılara BAĞLANMAKTADIR. Böylece, Türkiye'nin de içinde yer aldığı Orta Doğu ve Balkan coğrafyası, giderek huzursuzlaşan estetik ve dil arayışlarıyla, ağırlıkta kimlik olgusunu sorunsallaştırmıştır. Tezde, günümüzün sanat anlayışı içinde yer alan kişisel ama bir o kadar da politik olan büyük anlatıların aksine; bireysel mitolojiler çerçevesinde; "önemsiz, sıradan, öznel, bir anti kahraman ve hikâyesiz olma durumu incelenmiştir. Kimlik problemleri çerçevesinde örülen anlatılar, günümüz sanat ortamlarında belirginleştikçe, bunun dışında kalan hikâyeler silikleşmekte ve önemsizmiş gibi görünmektedir. Tez süresince; "siyasi söylemlerin popüler olduğu bu zaman diliminde, bir hiç kimse olarak silikleşen benliği görünür kılmak mümkün müdür?" sorusuna cevaplar aranmıştır. Ayrıca 21. Yüzyılın hızlı, aksak, ironik ve kendine has oksimoron yapısı içinde, hemen her büyük meseleye uzak kalan Ben'in dünyası deşifre edilmiş ve resim, video, fotoğraf gibi medyumlarla somutlaştırma ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu imgeselleştirme süreci; fragman, düşünce-imaj, bir anlatım biçimi olarak montaj, Nadire Kabinelerini andıran bir dünya içinde "arasılık" kavramlarının keşfi çerçevesinde bir yön izlemektedir.