Yazar:Giray Koçaslan
Danışman: Prof. Dr. Osman Türev Berki

Müzik Teorileri Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi

Tez özeti: Brahms'ın Opus 83 piyano konçertosunun, üzerinde belki de en çok tartışılan, hatta teorisyenleri ikileme düşüren özelliği, dördüncü ve son bölümü olan Allegretto grazioso'nun biçimsel yapısıdır: "Sonat-rondo mu, yoksa sonat-allegro mu?" Burada ilginç olan husus, benzer bir ikilemin, sonat-rondonun kendisi için de geçerli oluşudur. Zira, formu bambaşka şekillerde formüle eden teorisyenler olduğu gibi, sonat-rondoyu yok sayan görüşlere de rastlanır. Böylesi bir tablo, bu çalışmanın çıkış noktasını teşkil etmiş ve Allegretto grazioso'nun formunu net biçimde ortaya koyan bir analiz gerçekleştirilmesi amaçlanmıştır. Beş ana boyuttan oluşan ve bölmeden cümleye dek farklı düzeylerde form öğelerinin saptandığı analiz sonucunda, aşağıdaki temel sonuçlara ulaşılmıştır: • Bölüm, bir sonat-allegro değil, sonat-rondodur. • Yukarıda anılan ikilemin nedenini, biri Gelişme'nin, diğeri de Coda'nın önüne gizlenmiş olan iki a periyodu oluşturmaktadır. • "Sonat-allegronun, Brahms'ın kullandığı tüm form kalıpları içinde birincil önceliğe sahip olduğu" gerçeğinden hareketle, bestecinin, Allegretto için de çıkış noktası olarak sonat-allegroyu tasarladığı; daha sonra ise, söz konusu gizleme eylemi yardımıyla, formu ustalıklı bir biçimde sonat-rondoya dönüştürdüğü düşünülebilir.