Danışman: Doç. Atila Işık

Yazar: Betül Alayyoub

Grafik Anasanat Dalı Yüksek Lisans Tezi

Tez Özeti: Hastane ortamı pediatrik hastalarda genel olarak agresif davranışlara ve kaygıya sebep olmaktadır. Güvenli alanlarının dışında endişeli, yorgun, stresli insanların bulunduğu yabancı bir çevrede bulunmak zorunda bırakılmaları gibi olumsuz şartlar çocukların hastanelerden korkmasına hatta ileriki zamanlarda oluşabilecek travmalara sebebiyet vermektedir. Hastaneler genellikle kullanıcı ihtiyaçları yerine daha çok işlevsel özelliklerine odaklanılarak tasarlanmaktadır. Tüm çocuk hastanelerinde iyi bir hasta deneyimi için hasta çocukların ihtiyaçlarına odaklanılması gereklidir. Hastane ortamlarına, hastalıklarının ve tedavilerinin verdiği psikolojik ve fiziksel rahatsızlıklar ile başa çıkmalarında çocuklara yardım edecek, bu süreci daha az stres ve gerginlik ile atlatmalarını sağlayabilecek çeşitli mekânsal tasarım uygulamaları ve sosyal destek ortamlarının oluşturulmasına gerekli önem ve öncelik verilmelidir. Hastanelerin çocuklara yönelik alanlarında çocuk odaklı tasarım ve uygulamaların kullanılmasına bazı devlet hastanelerinde fazla odaklanılmamaktadır. Özel çocuk hastaneleri ise çocuk odaklı sosyal destek ortamları ve mekân grafiklerini yaygın olarak kullanmaktadır. Bu tez çalışmasında, çocuk hastalara olumlu bir hastane deneyimi sağlayabilmek için çocuklara hitap edebilecek basitlikte etkileşimli tasarımlardan oluşan çözüm önerilerinin üretilmesi amaçlanmaktadır. Bu çalışmada hastane ortamının çocuklar üzerindeki etkisi irdelenip bu konu hakkında bilgi verilmiştir. Hastane ortamlarının geçmişten günümüze; kullanıcısına yani çocuklara uygun çocuk-dostu tasarımları ve gelişim süreçleri araştırılarak bulunan örnekler yorumlanarak karşılaştırılmıştır. Çocukların, özellikle hasta çocukların ihtiyaçlarını doğru anlamak, yapılması düşünülen tasarımın metotlarının ve tekniklerinin bilinmesi açısından önemli bir noktadır. Bu sebeple yapılan etkileşimli görsel tasarım çalışması için, hastane ortamlarında çocuklara yönelik uygulanan etkileşimli tasarım çalışmaları ve bu çalışmaların çocuk hastalar üzerindeki etkileri incelenmiştir. Bu doğrultuda ortaya konulan çocuk odaklı tasarım unsurlarına dikkat edilmiştir.  Bu çalışmada ilk olarak tezin ana unsurundan biri olan etkileşimli tasarım konusu ele alınmıştır. İkinci bölümde ise tezin diğer ana unsuru olan çocuklar ve çocuklar için yapılan etkileşimli tasarım çalışmalarına değinilmiştir. Üçüncü bölümde ilk olarak çocuk hastaneleri ve çocuklar üzerindeki etkileri, çocuk hastaların çevre ile olan etkileşimleri konuları ele alınmıştır. Tanımlamaları, tarihi gelişim süreçleri, sahip oldukları özellikleri, amaçları, kullanımları ve etkileri gibi konularda detaylı bilgilere yer verilmiştir. Bu kısımda çocuk hastane ilişkisi daha sonra hasta çocukların psikolojisi, hastane ortamı ile deneyimleri ve ihtiyaçları arasındaki ilişki üzerine durulmuştur. Sonrasında yapılan çocuk odaklı tasarımlar ile etkileşimli tasarım kullanımının çocukların hastane deneyimi üzerindeki etkileri incelenerek, bu alanda üretilen çeşitli çalışmalar irdelenmiştir. Son olarak çocuk hastaneleri ve etkileşimli tasarımların hastane ortamında kullanımı üzerinde durulmuştur ve sonuçlara göre örnek bir etkileşimli görsel tasarım önerisi sunulmuştur.