Hacettepe Üniversitesi

Tez özeti: Bakanlık yapıları, Başkent Ankara'da, siyasi gücün temsiliyetini üstlenen sembolik yapılardır. Cumhuriyetin ilanının ardından inşa edilen bu yapılar günümüzde varlığını sürdürmekle birlikte, bazıları inşa edildiği tarihten bu yana aynı işleve hizmet ederken bazıları farklı işlevlere devredilmiş veya boşaltılmıştır. Tez çalışması kapsamında Erken Cumhuriyet döneminde inşa edilen Sağlık Bakanlığı yapısının mekânsal özellikleri incelenmiştir. Temelde çalışmanın amacı mimari kültürel mirasın bir parçası olarak değerlendirilen yapının, inşa edildiği tarihten günümüze kadar geçirdiği değişikler de göz önünde bulundurularak, mekânsal özelliklerinin incelemesini, belgelendirmesini yapmayı ve günümüz değişimlerine eleştirel bir gözle bakmayı amaçlamaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde; araştırmanın konusu, kapsamı ve yöntemi ile ilgili genel bilgilere yer verilmiş, çalışmayı yönlendiren literatür araştırması özetlenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde; 1920'li yılların başında Ankara'nın mevcut imar durumuna ve başkent ilan edilmesiyle başlayan kentleşme sürecine yer verilmiştir. Bu bağlamda bakanlık yapılarının inşasına kadar geçen süreçte imar ile ilgili atılan adımlar ve bakanlık yapılarının kent içindeki konumlarının belirleyicisi olan Lörcher Planı özellikleri incelenmiştir. Üçüncü bölümde; Sağlık Bakanlığı yapısının Uluslararası üslubun ilk örneği olarak adlandırılması nedeniyle Erken Cumhuriyet döneminde etkili olmuş mimarlık akımlarının özelliklerine yer verilmiş ve Alexandra Lange'nin tanımladığı formel eleştirel yaklaşım çerçevesinde yapının mekânsal özellikleri incelenmiştir. Yapının geçirdiği revizyonlar orijinal durumu ile karşılaştırılarak, bugünkü mevcut durumu değerlendirilmiştir. Sonuç bölümünde ise yapıda gerçekleştirilen revizyonların belirleyicileri, bu uygulamaların yapı bütünlüğüne ve iç mekân atmosferine olan etkileri çıkarılmıştır.