Danışman: Prof. Ayşe Sibel Kedik
Yazar: Tuğçe Bilgin
“Deneyimlenen Bir Peyzaj Olarak Sanatta Doğa İmgesi” başlıklı Sanatta Yeterlik sanat
çalışması raporunda, doğa ile kurulan ilişkinin tarihsel, psikolojik, ekolojik, kavramsal ve
estetik dönüşümünü sanat, kent, manzara ve ekseninde ele alarak, çağdaş görsel üretimlerde beliren yapay doğa imgelerini incelemek amaçlanmıştır.
Doğaya yönelik algının tarihsel süreçte nasıl biçimlendiği mekânsal ve estetik kodlar üzerinden çözümlenmeye çalışılmış, özellikle bahçe ve peyzaj tasarımı örnekleriyle doğanın kontrol altına alınması ideolojik bir temsil stratejisi olarak değerlendirilmiştir. Bu bağlamda, doğanın yalnızca biçimsel bir unsur değil, beraberinde sosyal, kültürel ve politik ilişkiler ağı içinde işlev kazanan bir unsur olduğu anlaşılmaktadır.
Manzaranın dönüşümü, kentin ve sanatın değişen manzarası üzerinden ele alınmış, doğanın
artık ne tamamen doğal ne de bütünüyle yapay olmayan, insan, kültür ve teknolojiyle iç içe
geçmiş melez bir alan olarak yeniden düşünülmesi gerektiği belirlenmeye çalışılmıştır. Bu
kavramlar aracılığıyla doğa, kontrol edilemezliğini, süreçselliğini ve öngörülemezliğini
koruyarak yeni boyutlar kazanmaktadır. Böylece doğa, klasik anlayışların ötesine geçen bir
karşılaşma ve oluş zeminine dönüşmektedir. Bu dönüşüm manzara/peyzaj/sanat ilişkisi
üzerinden tartışılmıştır. Doğa, artık sanatın kurucu bir bileşeni, deneyim alanı ve toplumsal
eylem zemini haline gelmiştir. Sanatta doğa temsilleri, yalnızca biçimsel ya da estetik bir tercih olmaktan öte, doğaya dair ekolojik ve politik bir yeniden konumlanma önerisi olmuştur. Yapay doğa imgesi, insan-doğa ilişkisine dair dönüşen algıları görünür kılmakta, doğanın artık dışsallaştırılmış bir öteki değil, birlikte yaşanması ve kurulması gereken bir ortak alan olduğuna işaret etmektedir.
Anahtar sözcükler: Sanat, Doğa, Yapay-Doğal, Kent, Manzara, Peyzaj, Bahçe.