Doğu ve Batı sanatında zamanın simgelenmesi

Yazar:Tatiana Mozhaeva
Danışman: Yrd. Doç. Serap Emmungil Karamanoğlu

Resim Ana Sanat Dalı Yüksek Lisans Tezi

tez Özeti: Zaman kavrayışı, kültürel, toplumsal ve dini özelliklere göre farklılık gösterir. İnanç ve mantık, manevi ve maddi değerler, nesnel ve öznel yaklaşım, aktiflik ve pasiflik gibi karşıtlıkların her ikisine bağlı olarak değişen zaman kavrayışı, hem kuramsal alanda hem de uygulamalı alanda özel bir önem kazanmaktadır. Uygulamalı bir alan olan resim, mekâna dayalı bir sanattır. Sözlü sanatlar ise zamana dayalıdır. Bütün görsel sanatlarda olduğu gibi resim sadece mekâna dayalı olduğundan, resimde zamanın simgelenmesini inceleyebilmek için, zamana dayalı olan sözlü sanatlara başvurulması gerekir. Bunun yanı sıra Doğu ve Batı geleneksel resim sanatı üzerinde karşılaştırmalı bir araştırma yapılarak, resimde zamanın simgelenmesinin geniş bir tablosu ortaya koyulabilir. Geleneksel Doğu kültürüne özgü doğal sonsuzluk ve çevresel zaman modelinin üstünlüğü, Batı kültüründeki zaman algısının tarihsel, mantıksal ve hiyerarşik yaklaşımına karşı durmaktadır. Burada hem birbirinden farklı hem de birbirini tamamlayan zaman biçimlerinden yararlanılarak iki farklı kavramsal çerçeve oluşturulmaktadır. Geleneksel Doğu ve Batı minyatür ve ikon sanatında simgelenen, kültürler arasındaki zaman modellerinin ilişkileri incelenerek, farklı kültürel boyutlar açılır ve onlar çeşitli yaklaşımlarla anlamlandırılır. Farklı zaman modellerini bir araya getirerek Doğu ve Batı resim sanatında zamanın simgelenmesi ile ilgili resimsel çözümlemelerde, bu iki karşıt zamansal düzeni anlatan özgün bir dil oluşturulur. Görsel çalışmalar, farklı zaman modellerine göre düzenlenmiş öğelerin, birbirine anlam kattığına dair fikirler vermektedir ve zaman boyutunun resim sanatına önemli bir anlam kazandığını göstermektedir