Yazar:Melih Kurnalı
Danışman: Doç. Dr. Duygu Koca

İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı Sanatta Yeterlik Tezi

Tez Özeti: Çağın mekân biçimleniş anlayışlarında hız ve teknolojinin artan gücü, hayatları kolaylaştırmakta, ancak insana dair bazı öznitelikleri göz ardı edebilmektedir. Mekânlar hayatları kolaylaştırırken insanın kendine dönüşü ve kendisiyle iletişimini kesintiye uğratabilmekte; modern hayat bu bağlamıyla kaçılmak istenen bir yapıya bürünebilmektedir. Bu noktada insanın aradığı yeni mekânlar; kendine dönüşün, doğanın ve düşünmenin sığınaklarını sunmaktadır. Böyle bir oluşumun farkındalığı çerçevesinde tezin amacı: düşünme ve mekân arasındaki ilişkinin kurularak somut adımlarla temellendirilmesidir. Bu kapsamda tez çalışması ile doğu ve batı uygarlıkları kategorilerinde düşünme mekânlarının arayışında bulunulmuş ve bu mekânlar; öncelikle literatür taraması, tarihsel inceleme ve vaka analizleri ile irdelenmiştir. Bu irdelemede odak noktası tasavvufun düşünme mekanları olan çilehanelerdir. Çilehanelere yönelik inceleme ile düşünme mekanları olgusu açıklanmış ve özellikleri sunulmuştur. Bu amaçlar doğrultusunda Anadolu'da bulunan 10 adet çilehane yerinde incelenmiştir. Bulguların değerlendirilmesi ile düşünme işlevli mekânların dünya üzerindeki farklı kültürlere ait yansımalarının varlığı sorgulanmıştır. Bu yolla düşünmeye yönelik mekânın temel özellikleri belirlenmeye çalışılmış ve düşünme mekânının felsefi, mekânsal temelinin atılabilmesi için bir başlangıç noktası sunulmuştur.