Danışman: Doç. Dr. Gülçin Cankız Elibol
Yazar: İnci Pürlüsoy
İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Anabilim Dalı Doktora Tezi
Tez Özeti: İlkokul eğitim yapıları çocukların evlerinden sonra zamanlarının büyük bir bölümünü geçirdikleri, toplumsal yaşamla tanıştıkları yerdir. Güncel eğitim yaklaşımlarında öğretmek kavramından uzaklaşılarak öğrenme kavramı odak olarak belirlenmiştir. Eğitim yapılarında öğrenmenin merkezinde yer alan sınıfların güncel eğitim yaklaşımlarına göre halihazırda kullanılmakta olan düzeninde değişim gerektirdiği kabul edilebilir. Bu çalışma ile ilkokullarda öğrenme mekanlarının güncel yaklaşımlara göre nasıl değiştiğini ve nasıl şekillenmesi gerektiğini sorgulamak amaçlanmıştır. İlkokulun çocuğun öğrenimindeki yerine ve önemine vurgu yapılarak çalışma kapsamı ilkokul sınıf mekanları ile sınırlandırılmıştır. İlkokul yapılarında yer alan öğrenme mekanlarının mekânsal ihtiyaçlarını belirlemek, çalışma kapsamını oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında, öğretmenlerin sınıflardaki mekânsal özellikler, düzenlemeler ve gereksinimler konusundaki görüşleri alınarak, güncel eğitim yaklaşımlarına göre öğrenme mekânında neler olması gerektiği, ihtiyaçların nasıl değişebildiği araştırılmıştır. Nitel bir araştırma olarak planlanan bu çalışmada yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler ile veri toplanması hedeflenerek, örneklem grubundan ziyade bir çalışma grubu belirlenmiştir. Bu hedefle Millî Eğitim Bakanlığı tarafından geleceğin sınıflarının planlanması ile ilgili uluslararası düzeyde yürütülen Future Classroom Lab projesinde yer alan ilkokul sınıf öğretmenleri arasından çalışma grubunda yer alacak katılımcılar kartopu yöntemi ile belirlenmiştir. Belirlenen on dört sınıf öğretmeni ile çevrimiçi görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler sonucunda verilen cevaplardan elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Esneklik, mobilya-donatı, aydınlatma, renk, havalandırma, sıcaklık, gürültü, estetik, eğitim araç gereçleri, güvenlik kavramları irdelenerek güncel eğitim yaklaşımlarına uygun öğrenme mekanlarının tasarlanması gerektiği sonucuna varılmıştır. Literatür taraması ve analizlerden elde edilen bilgiler ışığında güncel eğitim yaklaşımlarına göre öğrenme mekanlarının tasarımına yönelik önerilerde bulunulmuştur.