Danışman: Doç. Dr. A. Selin Mutdoğan
Yazar: Esra Orhan Yilmaz
İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Anabilim Dalı Doktora
Tez Özeti:
Bu araştırma, günümüz barınma mekanlarının hem biçimleniş kararları hem de günlük yaşamda kullanım pratikleri üzerinde medyanın etkisi olup olmadığını, gündelik yaşamdan beslenen evin medya ile nasıl ilişki kurduğunu, medya ile nasıl dönüştüğünü anlamayı ve tartışmayı amaçlamaktadır. Bir başka deyişle, evlerde yaşanan değişimlerin medya ile ne derece bağlantılı olduğunu sorgulamaktadır. Araştırma konusu, gündelik hayatta her zaman deneyimlenen, sıradan bir mekan olarak yer kaplayan, fakat hakkında çok fazla şey bilinmediği düşünülen ev üzerinedir. Evin ve evde gerçekleştirilen pratiklerin nasıl biçimlendirildiğini medya üzerinden okumayı amaçlamaktadır. Bu çalışmada ev, sadece mimarlığın bir problemi olarak ele alınmamıştır. Günümüzde göz ardı edildiği düşünülen kullanıcısını dikkate alarak, Türkiye tarihinde yaşanan önemli toplumsal kırılma süreçlerinde ve Covid-19 salgınında evin anlamsal ve mekânsal dönüşümü birlikte okunmuştur. Yaşanan önemli toplumsal olaylar ve bunların hem gündelik yaşama hem de eve yansımalarının izi sürülmüştür. Bunun yanı sıra, evin gündelik yaşamda medya ile olan etkileşimi; Medya ve Ben(lik), Medya ve Tüketim, Medya ve Mekan olmak üzere üç alt başlık altında kategorize edilen kavramlarla ilişkisi bağlamında incelenmiştir.
Araştırma bütüncül bir bakış açısıyla yaklaşmayı amaçlamıştır. Bunu yaparken, farklı disiplin ve kavramlardan beslenerek çok yönlü bir yaklaşım sergilemiştir. Bunun sonucunda ise; evin katmanlarına temas eden, kullanıcı ve medya odaklı niteliksel bir araştırma yaparak, konuyu tartışmaya açmak hedeflenmiştir. Bu kuramsal çerçeve içinde geliştirilen tartışma, kartopu örneklem yöntemiyle ulaşılan katılımcılar ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yaparak bir saha çalışması örneklemesiyle desteklenmiştir. Kullanıcıların kendi söylemlerinden yola çıkarak ev ve evin medya ile ilişkisi üzerine mekânsal bir anlatı kurgulanmıştır. Kurgulanan bu mekânsal anlatıda, görüşmecilerin aktarımları ile kuramsal tartışmanın benzerlikleri ve farklılıklarına değinilmiştir.