Hacettepe Üniversitesi

Tez Özeti: Yükseköğretim kurumları toplumların bilinçlenmesi, eğitilmesi ve bireylerin topluma entegre edilmesi açısından hem ulusal hem de uluslararası platformlardaki en önemli müesseselerden biridir. Son yıllarda ülkemizde bu kurumlara verilen değer, yasalarda yapılan yeni düzenlemelerle artmış, üniversitelerin sayısında belirgin bir çoğalma olmuştur. Yaşanan bu ciddi üniversite enflasyonuna rağmen bu yapılanma döneminde tasarlanan üniversite kampüslerinde kullanıcılar tarafından bir takım sorunlarla karşılaşılmaktadır. Bu bağlamda 'Evrensel Tasarım İlkeleri Doğrultusunda Engelsiz Üniversite Kampüslerinin Tasarlanması ve Biçimlenmesi Üzerine Bir Araştırma' isimli bu tez çalışmasının konusu engelli olmayan bireylerin varlığı yok sayılmadan engelli kullanıcılar ve onların ihtiyaçları özelinde üniversite kampüslerinin tasarlanması ile ilgili durumlarının, gerekliliklerin ve bu tasarlama sürecinde yapılabileceklerin belirlenip irdelenmesidir. Bununla birlikte günümüze kadar gelişen ve halen gelişmekte olan süreçler tüm boyutlarıyla ele alınacak ve bu konudaki çağdaş yönelim belirlenerek engelsiz kampüsler tasarlayabilmenin önündeki engellerin aşılması için tasarımcılara ve dahi engellilerle ilgili hiçbir çalışmanın içinde olmayan diğer bireylere de yol gösterilmeye çalışılacaktır. Altı bölümden oluşan tezin birinci bölümünde; problemin alanı ve bu çalışmanın yapılma amacı anlatılacaktır. İkinci bölümde; engelli / özürlü tanımının ulusal ve uluslararası platformlardaki karşılıkları aktarılacak, ülkemizdeki imar mevzuatından, mevzuatla alakalı eksikliklerden ve TSE, ADA vb. kuruluşların belirlediği erişilebilir yapı standartlarından bahsedilecektir. Bunun yanı sıra; bir tasarım yaklaşımı olarak evrensel tasarım kavramı, evrensel tasarımın tarihçesi ve prensipleri anlatılacaktır. Bu bölümde ayrıca mimari mekan ve kullanıcı ilişkisiyle, genel ve engelli kullanıcılar için mekan tasarımı da okuyucuya sunulacaktır. Üçüncü bölümde üniversite kavramı tüm yönleriyle incelenecektir. Dördüncü bölümde engelli / özürlü bireyin eğitiminden, engelli eğitiminin tarihçesinden, engelli bireyin eğitim hizmetleri konusundaki yürürlükte olan mevzuat ve politikalardan ve yükseköğretimden bahsedilecektir. Beşinci bölümde tez kapsamında KTO Karatay Üniversitesi`nde engelli bireyler için düzenlenen mekansal uygulamalar fotoğraflar yoluyla aktarılacak, altıncı bölümde bir kamusal alan olan üniversiteler için yazar tarafından tasarlanan iç mekan kapı örneği okuyucuya sunulacaktır. Sonuç ve değerlendirme başlığıyla birlikte de tez çalışması bitirilecektir.