Yazar: Kübra Canlı
Grafik Ana Sanat Dalı Yüksek Lisans Tezi
Danışman: Doç. Atila Işık
Tez Özeti: Atalarından bugüne 5.000 yıldır yazan, 32.000 yıldır bir şeyler çizen insanoğlu her an çevresindeki görsel uyaranlara duyarlı ve tepki vermeye meyillidir. Görseller ve yazılı metnin kombinasyonlarının geçmişi sanat tarihinde kendine genişçe yer bulmaktadır. Orta çağ el yazmalarına kadar vardırılabilecek olan bu geçmişte, resimlerin ve metinlerin retorik ilişkisi ile metnin tek başına üretemeyeceği duygu ve düşüncelerin inşası gerçekleştirilmiştir. Zamanla bu ilişki yaygın bir sanat pratiği halini alsa da imgeleri ve metinleri aynı algısal alanda sunmak ve içeriğin katmanlandırıldığı bir iletişim biçimi haline getirmek güçtür. Bu noktada metni ve imgeyi aynı anda sunma hedefi güden, grafik tasarımın geniş ifade biçimleriyle filmlere yeni söylemler kazandıran film jenerikleri karşımıza çıkmaktadır. Erken dönem jenerik tasarımı örnekleri, izleyiciyi kavramsal bir düşünme düzeyine ulaştırmanın yerine daha çok kinetik deneyler ve film tekniklerinin geliştirilmesi amacıyla uygulanan pratikler olarak yorumlanabilir. Fakat bugün gelişen sanat ve tasarım formları ışığında bakıldığında kavramsal bir iletişim biçimi ve zengin bir sinematik form ile karşılaşılmaktadır. Kuşkusuz bu durum jenerik tasarımları oluşturulurken, dramatik ve etkili bir iletişim kurmak için geniş bir çözüm yelpazesi sunmaktadır. Bu amaçla jenerik tasarımlarının bünyesine eklenen illüstrasyonlar ve illüstratif yaklaşım stilleri filmsel metne çeşitli katkılar sunmaktadır. İzleyiciye kavramsal düşünme, filme yönelik maksimum görüntü deneyimi gibi fırsatlar sunan illüstrasyonların, filmsel metne yaptığı açılımlar merak konusudur. "Film Jeneriklerinde İllüstratif Yaklaşımlar: Jean Luc Godard'ın Çılgın Pierrot Filmi Üzerine Bir Analiz ve Uygulama" isimli tez çalışması film jeneriklerinde kullanılan illüstratif yaklaşımların, metin ve grafik dil ile kurduğu birlikteliği ve birlikteliğin sonucunda filmin dünyasına ait olan (diegetic) ve ait olmayan (non diagetic) unsurların birbirleriyle nasıl eklemlendiğini konu almaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde, film jeneriği tasarımına dair tanımlamalara, sınıflandırmalara ve tarihi arka plana değinilmiştir. İncelemenin beraberinde, film jeneriği tasarımlarında görsel tasarım ve tekniğin nasıl kullanıldığı hangi ögelerin jeneriklerin yapısında yer aldığı derinlemesine ortaya konulmuştur. Tezin üçüncü bölümünde illüstrasyonların, jeneriklerin yapılarına nasıl ve hangi formlarda dâhil olduğu ele alınıp film jeneriklerinde illüstratif bir yaklaşım tercih edildiğinde nasıl bir yol izlenmesi gerektiği detaylandırılırken, çalışmanın son bölümünde ise Yeni Dalga Sinemasının önemli ismi Jean Luc Godard'ın Çılgın Pierrot filmi üzerine bir jenerik tasarımı yapılmıştır. Uygulama yapılırken, dönemin ve Yeni Dalga akımının özelliklerinden, grafik dilinden referanslar alınarak film paralelinde bir illüstratif stil geliştirilmiştir.