Yazar: Esra Duygun

İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi

Danışman: Doç. Dr. Duygu Koca

Tez Özeti: Ev, insanın bireysel ve toplumsal varoluşuna kendi sınırları içerisinde hem 'tanıklık eden' hem de 'imkan veren' ve bireyin 'varoluş algısı' üzerinden değişim ve dönüşüme uğrayan 'özel' bir mekandır. Evin bu çok katmanlı yapısından yola çıkılarak bireyin ve dolayısıyla toplumun 'varoluş algısını' ve bu algının yarattığı 'mekan'ın izi sürülebilir. Bu çalışma kapsamında, ev olgusunun zihinsel ve fiziksel 'inşa' süreci tarihi perspektif içinde incelenmekte ve tarihsel sürecin günümüze yansıması sorgulanmaktadır. Günümüze gelinen bu noktada ev, yalnızca yaşamsal aktiviteler ve insani ilişkilerin gerçekleştiği, özel/kamusal alan ayrımlarıyla tariflenen bir alan olmaktan çok, küresellik ve dijitalizm ile birlikte sınırları akışkan hale gelerek bulanıklaşan 'gösterge' değeri üzerinden tariflenmektedir. Bu çalışmanın amacı, evin en yalın anlamı olan 'barınma' etkinliğini, günümüze özgü değerler ile 'deneyim' üzerinden yeniden tarifleyerek 'deneyimsel barınma' hizmeti kapsamında piyasaya dahil eden Airbnb'nin, 'ev üretim mekanizması' dahilinde üstlendiği rol üzerinden evin fiziksel ve zihinsel inşa sürecini ortaya koymaktır. Bu doğrultuda çalışma içerisinde barınma etkinliğinin günümüze kadar geçen süreçteki değişimi, üretim ve tüketim dinamiklerinin değişken yapısı üzerinden ele alınmaktadır. Yapılan araştırmalar kapsamında elde edilen bulgular dahilinde bir gösterge/imaja dönüşen ev, günümüzde popüler tüketim kültürünün bir meta-göstergesi haline gelen tüketim nesnesi konumuna gelmiştir. Airbnb'nin bu süreçteki rolü; ev mekanını, popüler kültür endüstrisine özgü görsel bir dil oluşturarak 'popüler/onaylanmış iç mekan tasarımı' adı altında standartlaştırmaktır. Airbnb böylelikle, ev ile birlikte iç mimarlık ve mekan tasarımını, 'salt imgeye sığınan', yüzeysel ve yapay kurulan ilişkide derinlik ve içerikten yoksun bir 'imge' ye indirgemekte ve mesleki bir tartışmaya zemin açmaktadır.