Hacettepe Üniversitesi

Tez Özeti: Küreselleşme ve kültürlerarası iletişim gereksinimi, hem basılı hem de dijital uygulamalar için uygun çoklu yazılı (multi-script) yazı türlerine ihtiyaç duymaktadır. Bu ihtiyaç ana dilleri İngilizce olmayan Orta Doğu'daki ülkelerde açık bir şekilde görünmektedir. Bu araştırma bu eksikliği araştırarak iki dilli tasarımların önemi ve etkisini öne sürmektedir. Yukarıda sözü edilen konuları araştırmak için hazırlanan bu çalışmanın birinci bölümünde Arapça/Farsça ve İngilizce abecelerin geçmiş ve gelişimleri anlatılmıştır. Arapça ve Farsça abecesinin benzerliklerine rağmen farklı kökenlerden türetilmiştir. Bu dillerdeki ayrıcalıkları ve özellikleri korumak amacıyla iki ayrı dil olarak araştırılmıştır. Ayrıca Arapça/Farsça abecelerin Latince ve Türkçe karşılıkları, ilk basılmış Arapça/Farsça yayınları ve Arap/Fars ile Latin harf biçimleri arasındaki ayrım anlatılmıştır. İkinci bölümde ise çok veya iki dilli tipografi tasarımların önemi ve özelliklerine değinilmiştir. Çince, Hintçe ve özellikle Arapça yazıları ile İngilizce yazıların kombinasyonları araştırılmış, kullanılan ve önerilen sistemler ve yöntemler hakkında bilgiler verilmiştir. Üçüncü bölümde Latin ve Arap/Fars abecelerin kullandığı çok ve iki dilli tipografik tasarımda uygulama olasılıklarına, sorunlarına, çözüm önerilerine ve kısaca mevcut tasarımlara yer verilmiştir. Orta Doğu'daki iki dilli tasarımlara sahip olan müzeler, dördüncü bölümde incelenmiştir. Ayrıca uygulama yapılacak müze tanıtımı ve analizi yapılmıştır. Uygulama çalışması için başarılı örnekler göz önünde tutularak İran'da Tebriz Belediye Müzesi için Latin ve Fars abeceleriyle yönlendirme tasarımları yapılmıştır. Müzenin değerini vurgulamak adına, logo ve kurumsal kimlik tasarımları da gerçekleştirilmiştir. Logo için farklı seçenekler geliştirilmiş ve uygun görülen çalışma seçilmiştir. İran'ın eski tarihi, zengin kültürü, geleneksel mimarisi ve benzersiz kaligrafisi, yapılan tasarımlarda etkili olmuştur.