Yazar: Hüseyin Berkay Şirin

Kompozisyon ve Orkestra Şefliği Ana Sanat Dalı Yüksek Lisans Tezi

Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Ali Turgay Erdener

Tez Özeti: Yirminci yüzyılın ortalarından yirmi birinci yüzyılın başlarına dek süren bestecilik yaşamı süresince ortaya koyduğu eserler göz önünde bulundurulduğunda son derece değişken ve tanımlaması güç bir besteleme yaklaşımına sahip olduğu söylenebilecek Henri Dutilleux, bu bakımdan müzik tarihindeki önemli figürlerden biri olarak dikkat çekmektedir. Bestecinin dilini tanımlamayı güç kılan etkenlerin başında gelen perde organizasyonu süreçlerindeki çeşitlilik ile bu çeşitliliğin altında yatan işçilik ise bu çalışma için hareket noktası teşkil etmektedir. L'arbre des songes adlı keman konçertosunun, perde ilişkileri merkeze alınarak irdelendiği bu sanat çalışması raporu, Dutilleux'nün eserde perde organizasyonuna ilişkin izlemiş olduğu prosedürleri ortaya çıkarmayı hedeflemektedir. Çalışmanın ilk bölümünde, bestecinin besteleme yönelimlerine ilişkin fikir sahibi olmak amacıyla L'arbre des songes'un bestelenme tarihi olan 1985 yılına dek bestelediği eserler üzerine bir tarama yapılmış ve bestecinin müziği ile ilişkili olan kavramlar tartışılmıştır. İkinci bölümde ise eserin her bir bölümü ayrı ayrı mercek altına alınmış ve bestecinin her bir bölümde perde seçimleri noktasında kullandığı yöntemler ve araçlar araştırılmıştır. Yapılan analizler neticesinde bestecinin eserdeki perde seçimleri esnasında diyatonik modlardan on iki ses dizilerine kadar pek çok farklı ses malzemesinden yararlandığı tespit edilmiştir. Bunların yanında, Francis Bayer'in kademeli gelişme olarak isimlendirdiği, eserin başlangıcından sonuna kadar süren malzeme ağını tanımlayan fenomen ile yakından ilişkili olan birtakım çekirdeklerden de bu ses malzemelerinin işlenmesi noktasında etkin olarak istifade edildiği görülmüştür.