Kültürel nesnenin coğrafi ilişkisinin sanat bağlamında irdelenişi

Yazar:Ezgi Ecem Okşin
Danışman: Prof. Mümtaz Demirkalp

Heykel Ana Sanat Dalı Yüksek Lisans Tezi

Tez Özeti: 'Kültürel Nesnenin Coğrafi İlişkisinin Sanat Bağlamında İrdelenişi' adlı raporda kültürel nesnenin kendiliğinin, bir gönderenler sistemi olarak kültür, tarih ve mevcut ile ilişkisinin sanat düzlemindeki varlıksal ve söylemsel nitelikleri üzerinde durulmuştur. Kültürel nesne, nesne olmanın getirilerinin yanı sıra her daim aitliğinin getirilerini de taşır; Ancak nesnenin aitliği yalnızca varlık niteliklerinin benzeşimsel yapısı ve süregelen ya da getirilen normlaşan edimsel olanakları ile kendi coğrafyası bağlamında değil, aynı zamanda zamansallığının getirdiği farklı mevcudiyet olanakları ile de değerlendirilmelidir. Kültürel nesnenin ve hatta kültürün zaman ile değişimsel ya da dönüşümsel ilişkisi, mevcut denilen zaman-mekân düzleminde varlık olanaklarının, prensip ve algılarının değişimine yol açtığındandır ki kültürel nesnenin coğrafi ilişkisi yeryüzünde fiziksel bir konumu betimlemekle birlikte öncelikli olarak nesnenin/nesne için varlık düzlemini betimler. Raporun ilk bölümünde kültürel nesne, kültür bağlamında yaşantısal olanda somutlaşan olarak incelenmiş, kültür ve nesne çerçevesince oluş halleri değerlendirilmiş, sanat düzlemindeki etki ve getirilerinin belirlenimi adına semantik, semiyolojik, antropolojik ve sosyo-psikolojik durumları açımlanmıştır. Kültürel nesne 'farklı bir zamansal ve mekânsal mevcudiyete işaret eden' olarak günümüz olanakları, çağdaş optik ve algı pratikleriyle karşılaştırmalı olarak irdelenmiştir. Sanat düzleminden örneklerle kültürel nesnenin, nesne olmaklığı ile kültürel olmaklığı arasındaki anlamsal değişim açımlanmıştır. İkinci bölümde, birinci bölümde oluş ve çağrışımsal halleri incelenen nesnenin sanat düzlemindeki yayılımlarının belirlenmesi adına öncelikle sanat düzleminin ontolojik vurgusu yapılmış; Kültürel nesnenin sanat düzlemindeki söylemsel olanakları, kültürel olana ve olanaklarına karşı farklı yaklaşımlar benimseyen sanatçı çalışmalarından derlenen örnekler ile konu çerçevesince değerlendirilmiştir. Kültürel nesnenin, bir coğrafi konum olarak kendi içindekiliği ve çağdaş algısal yeri ele alınarak mevcutta deneyimlenen halleri sanat bağlamında uygulamalarla denenmiş ve irdelenmiştir.