"Kurgu mekanda zaman-mekan-yüzey ilişkileri"

Yazar: Elif Anbarpınar

Resim Ana Sanat Dalı Sanatta Yetelik Tezi

Danışman: Prof. Cebrail Ötgün

Tez Özeti: Tüm yaşamların merkezinde yer alan mekan ve zaman pek çok yüzyılda pek çok düşünür tarafından anlaşılmaya çalışılmış ve üzerine düşünceler üretilmiştir. Kimi zaman birbirinden ayrı kimi zaman da birlikte var oldukları düşünülen mekan ve zaman, günümüzde kendisine dahil olan pek çok anlamla birlikte kurgusal yapıya bürünmüştür. Bu anlamda kurgusal nitelikler taşıyan sanat yapıtının yüzeyi ise resimden sinemaya, edebiyata kadar kurgu mekanın varlık alanını oluşturur ve böylece düşünsel olanın, yüzeye tutunarak gerçekliğe bağlandığı görülür. Araştırmada, mekan-zamanın tarihsel süreç içindeki yansımaları ve bugüne kadar geçirdiği değişimler ışığında, yüzey/ara mekan olan sanat yapıtı aracılığıyla kurgu mekana dönüşmesi irdelenmiştir. Yapılan okumalarla da desteklenen, içinde bulunduğumuz fiziksel mekan-zaman ve algılanan kişisel mekan-zamanın, arasındaki birbirlerini var eden sarmal yapı üzerinden ele alınan kurgu mekanın yüzey aracılığıyla sonsuza görünmeyene uzandığı bir süreç izlenmiştir. Tez kapsamında yer alan uygulama çalışmalarıyla, hem tüm bu araştırmalar desteklenmiş hem de uygulama çalışmaları araştırmanın gelişmesine şekil vermiştir. Böylece aynı zamanda varoluşsal bir alan da olan kurgu mekanda mekanın artık katı sınırlarının dışına çıkarak neden-sonuç ilişkilerinin aranmadığı düşüncelerle üretilmeye, organik ve fraktal geometrilerle yansıtılmaya başlandığı görülmüştür. Belirli sınırlara uyma zorunluluğu ortadan kalkan mekan, kurgu kavramını da devreye sokarak parçalanmanın ve birleşmenin, ışığın ve gölgenin, yansımaların, tekrarların hatta sonsuzluğun mekanı olan kurgu mekanın oluşmasına da zemin hazırlamıştır.