Yazar:Kübra Kayaduran Akkavak
Danışman: Yrd. Doç. Dr. Emre Demirel

İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi

Tez Özeti: Göz hegemonyasına dayalı, bedensel duyumdan yoksun mekân tasarımı anlayışını problem edinen tez kapsamında, fenomenolojinin insan odaklı, mekânın algılanmasında insan bedeninin ve duyumlarının önemini vurgulayan yaklaşımının mekân tasarımında nasıl yer bulabileceği, bu yaklaşımdan nasıl yararlanılabileceği sorularının cevabı aranmış olup fenomenolojik yaklaşımı söylemlerine ve çalışmalarına yansıtan Steven Holl ve Peter Zumthor'un genel yaklaşımı üzerinden mekân tasarımı tartışılmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde; çalışmaya yön veren probleme değinilmiş, araştırmanın konusu ve kapsamı ile ilgili genel bilgilere yer verilmiştir. İkinci bölümde; gözmerkezci yaklaşım irdelenmiş, bedensel duyumdan yoksun mekân tasarımı anlayışının düşünsel/tarihsel sürecine değinilmiştir. Bu bağlamda kartezyen felsefe ve bedensel duyumdan yoksun mekân tasarımı anlayışı arasındaki bağlantı irdelenmiştir. Ayrıca kuramsal altyapısı Kartezyen felsefeden beslenen ve günümüz mekân tasarımı anlayışında etkilerini sürdüren Modern Mimarlık ve sonrasındaki yaklaşımlar beden-mekân ilişkisi bağlamında ele alınmıştır. Üçüncü bölümde; bedensel deneyimi ön plana çıkaran mekân tasarımı anlayışının düşünsel altyapısı ve bu anlayışın kaynağını oluşturan fenomenolojik yaklaşım irdelenmiştir. Ayrıca söylemlerinde bedensel duyumun ön planda olduğu bir mimarlık anlayışını vurgulayan, bu yönde çalışmalar yapan Steven Holl ve Peter Zumthor'un görüşlerine yer verilmiş, seçilen yapıları üzerinden yaklaşımlarına dair çıkarımlar yapılmıştır. Sonuç bölümünde ise mimarların genel yaklaşımları üzerinden yapılan çıkarımlardan hareketle mekân tasarımında bedensel deneyimin ön planda olduğu bir yaklaşımın benimsenmesi konusunda fenomenolojik yaklaşımdan yararlanılabilecek noktalar vurgulanmış ve öneriler sunulmuştur.