Mevlevilik geleneğindeki Sema töreni hareketlerinin seramik formlara yansıması

Yazar:Gökçe Uysal
Danışman: Yrd. Doç. Hüseyin Özçelik

Seramik Ana Sanat Dalı Sanatta Yeterlik Tezi

Tez Özeti: İnsanlık tarihine düşünceleri ile büyük katkıda bulunan 13. yy'ın en saygın İslâm düşünürlerinden Hz. Mevlâna Celâleddin Rumi bugün tüm dünyada farklı kültürler ve inançlar tarafından kabul görmüştür. Mevlâna, Mevlevilik inancının da başlangıcıdır ve Mevlevilik, Rumi önderliğinde, insanın kendisini Allah'a adamasıdır. Mevleviliğin ibadet şekli sayılan "Sema" ise tüm dünyada insanlarda hayranlık uyandıran bir ayindir. Pek çok açıdan dikkat çekici olan Sema, sanatsal açıdan da estetik ve ilham vericidir. Günümüzde farklı milletlerdeki ve alanlardaki sanatçılar, Sema'yı kendi sanatlarına konu etmişlerdir. Özellikle plastik sanatlarda, sanatçılar Sema'nın hareketlerini, müziğini, kıyafetlerini sanatın konusu olarak kullanmışlardır. Bu Sanatta Yeterlik Çalıma Raporu, Sema töreni hareketlerinin seramik sanatındaki etkilerini incelemek üzerine yazılmıştır. Rapor, iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümün ilk aşamasında; Mevlâna'nın hayatı, kişiliği ve eserleri incelenmiştir. Daha sonra Mevlevilik geleneği araştırılmış, tarihsel süreçteki gelişiminden bahsedilmiştir. Bütün bunlar ile bağlantılı olarak raporun temel konusu olan ve Sema töreni, tarihi geçmişi, manevi anlamı, biçim ve içerik olarak ayrıntılı şekilde ele alınmıştır. İkinci bölümde ise, sanat tarihinde Sema töreninden ilham alan, eserlerine konu olarak Sema'yı ve Sema töreni hareketlerini seçen sanatçılar araştırılmış örnek çalışmalar üzerine incelemeler yapılmıştır. Raporun temel aşaması olan seramik uygulamalar bölümünde; literatür taraması sırasında oluşan bilgi birikiminden yola çıkılarak hazırlanan kişisel tasarımlar, sanatın araç gereçleri ve bu konuya uygun seçilen seramik teknikleri ile Sema töreni hareketleri temalı özgün seramik çalışmalar yapılmıştır.