Danışman: Doç. Elif Ergen
Yazar: Doğu Gündoğdu
Grafik Anasanat Dalı Sanatta Yeterlik Tezi
Tez özeti:
Yazılı tarihin öncesine dayanan baskı, başlarda yalnızca bir çoğaltım aracıyken sanatsal kullanımı ile zamanla doğrudan sanatsal ifade biçimleri arasına girmiştir. Geleneksel baskı resim tekniklerine ilave olarak günümüz teknolojilerinin baskı resim alanında kullanımı baskı resimde melez yaklaşımların ortaya çıkmasına olanak vermektedir. Özellikle analog ve sayısal teknolojilerin melezleşmesi ile post dijital estetiğe sahip baskılar üretilmektedir. Baskı resmin bu yeni hali sanatçıları farklı disiplinlerden uzmanlarla işbirliği içeresinde çalışmaya teşvik etmektedir. Grafik sanatların temelini oluşturan baskı resim; ciddi teknik bilgiye ayrıca yüksek kurulum ve işletme maliyetleri olan atölyelere ihtiyaç duymaktadır. Bu durum, baskı resmi pek çok sanatçı için erişilmez hale getirmekte ve baskı resmi aşırı geleneksel bir üretime dönüştürmektedir. Baskı teknikleri konusunda teknik bilgi ve becerisi yeterli olmayan ya da baskı atölyelerine erişimi olmayan sanatçılar için; işbirlikçi baskı atölyeleri ve usta baskıcılar farklı disiplinlerden sanatçıların baskı alanında işler üretebilmesine olanak veren kurumlardır. Tarih boyunca işbirlikçi baskı atölyeleri ve usta baskıcılar, baskı resmin gerçek potansiyelini açığa çıkartmaya yardımcı olmuş ve baskı resmin geleneksel tavrından sıyrılarak, çağdaş sanatın üretim araçlarından biri haline gelmesine katkı sağlamıştır. Bu tez; baskının geleneksel tavrından nasıl sıyrılabileceğini araştırmak, çağdaş sanatta doğrudan bir mecraya nasıl dönüşebileceği konusunda çıkarımlar yapmak ve baskının geleceğini incelemeyi amaçlamıştır. Bu amaçla birinci bölümde baskı tarihi ve literatürünü incelemiş, ikinci bölümde baskının geleceği ve plastik potansiyelini tartışmak amacıyla postdijital çağda baskı resim ve melez yaklaşımları konu edinmiş, üçüncü bölümde baskı resmin çağdaş sanat piyasasında nasıl bir işleve kavuşabileceğini incelemek amacıyla işbirlikçi baskı atölyesi ve usta baskıcı kavramlarını ele almış ve dördüncü bölümde literatürden elde edilen bilgileri sınamak ve değerlendirmeler yapabilmek amacıyla ve ayrıca bu tez kapsamında kurulan, işbirlikçi bir litografi atölyesi olan, Dou Printstudio örneği üzerinden atölyenin çalışma koşulları ve yöntemlerini incelemiş, düzenlediği etkinlikler değerlendirilmiştir. Elde edilen
bulgular sonuç bölümünde ele alınarak baskının geleceği, potansiyeli ve çağdaş sanat piyasasındaki yeri hakkında önerilerde bulunulmuş; Dou Printstudio’nun kazandırdıkları değerlendirilmiştir.