Resimde eleştiri biçimi olarak eller

Yazar:Hasan Toygar Çetin
Danışman: Doç. Zuhal Boerescu

Resim Ana Sanat Dalı Yüksek Lisans Tezi

Tez Özeti: İnsanın evrimsel süreci ellerin kullanılmasıyla hızlanmıştır. Eller yardımıyla insan; doğa karşısındaki hayatta kalma mücadelesini ve çevresini resimlerle anlatmıştır. Bu yapılan resimlerin, doğa karşısında kendisine bir koruma sağlayacağına inanmıştır. Yaptığı resimlere kendi elini de ekleyerek ruhunu eklemeyi amaçlamıştır. Bu bağlamda eller ve bu tür işaretler insanlığın başlangıcı olmuştur. Bu başlangıç aynı zamanda sanatı yaratmıştır. Geçmişte de günümüzde de el biçimi, plastik sanatlarla uğraşan neredeyse her sanatçının hayatına girmiştir. Bu durum, sanatçının eğitim sürecinin bir yansıması veya ellerin ifade gücünden yararlanmak istemesinden dolayı ortaya çıkmıştır. Bu tezin savı, sanatçının ellerin ifade gücünden yararlanışının ve bu güçle verilen eleştirinin çalışmasıdır. Bu bağlamda eller değinilmek istenen konuyu ifade etmek için sanat yoluyla kullanılmış ve böylece eller günümüz sanatçısının direniş aracına dönüşmüştür. Resimde Eleştiri Biçimi Olarak Eller başlığı altında incelenen sanat eserlerinde anlatılmıştır. Bu bağlamda incelenen örneklerde sanatçıların siyasal iktidarlar ve toplumsal olaylar karşısındaki duruşları incelenmiştir. Genelde sanatçı yaptığı mesleğin ruhu itibariyle muhalif olma eğilimindedir. Çünkü sanatçı belli bir kalıba yerleştirilemez veya bir siyasal ideolojiyi fanatiklik derecesinde savunmak istemez. Bu duruş sanatçının özgürlükçü yapısından kaynaklanır. Bu görüşün ışığında sanatçının verdiği mücadeleler genelde özgürlük tabanlıdır. Kısacası sanatçı olmak, yanlışa yanlış diyebilmektir. Üretilen eserlerde de bu görülmektedir. 1989'da Tiananmen meydanında yapılan özgürlük heykeliyle baskıcı bir siyasal iktidara, siz ifade özgürlüğüne karşısınız denmesi bunun en iyi örneklerinden biridir. Aslında bu sanatçı tepkileri, geçmişin sorunlarına çözüm arayışı sonucunda verilen tepkilerdir. Ancak bu sorunlar geçmişin sorunu olarak kalmamış, günümüzde de devam etmektedir. Bu bağlamda tez çalışmasında yapılan resimler, toplumsal sorunlara karşı bir tepkinin dışavurumudur.