Rezidans konut tipi iç mekan tasarımı ve kimlik kavramının değerlendirilmesi

Yazar:Burçin Savaş
Danışman: Prof. Pelin Yıldız

İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi

Tez özeti: Endüstri devriminden sonra konut yapısı işlevsel ve biçimsel olarak sosyal, fiziksel, yaşam tarzı, sosyo – kültürel ve sosyo – ekonomik nedenlere bağlı olarak değişiklik göstermiştir. Konut yapısının bu değişkenlere göre biçimlenmesi 21. yy'da karşımıza yepyeni bir konut tipolojisinin çıkmasına sebep olmuştur. "Rezidans konut tipi" olarak adlandırdığımız bu konut tipi, hızlı fakat nitelikli yaşayan, üst gelir seviyeli bireylerin özellikle tercih ettiği "lüks konut" statüsünde olan, özel güvenlik sistemi, teknik bakım, temizlik, çamaşır ve kuru temizleme servisleri ve bunlara ek olarak sosyal, kültürel ve spor aktiviteleri için tasarlanmış alanlara sahip otel niteliğinde servis veren konut tipleridir. Çalışmada sosyal alanlar dışında kalan bireylerin asıl özel yaşam alanları olan dairelerin iç mekân tasarımındaki kimlik oluşumuna odaklanılmıştır. Rezidans konut tipi iç mekân tasarımında kimlik kavramına nasıl yaklaşılmıştır? Kimlik kavramının rezidans konut tipi iç mekan tasarımı ile ilişkisi nasıldır? Olumlu veya olumsuz ilişkinin saptanması ile rezidans konut tipi iç mekanlarının "kimlikli" veya "kimliksiz" mekanlar olup olmadığı araştırılmış ve bu durumun kullanıcıyı ve iç mekan tasarımını ne niteliklerde etkilediği incelenmiştir. Bu tespit ve çıkarımlar için; çalışmanın birinci bölümünde, araştırmanın konusu ve yöntemi ile ilgili genel bir açıklama yapılmış; böylelikle konuya yaklaşım ve çalışmanın kapsamı belirlenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde; konut yapısına bir giriş bağlamında konutun tanımı, işlevsel ve biçimsel farklılaşma nedenleri, endüstri devrimi sonrası Türkiye ve Dünya'daki konut tarihi ve Türkiye'deki konut gelişimi üzerine durulmuştur. Çalışmanın üçüncü bölümünde; rezidans konut tipinin tipolojik özellikleri, Dünya ve Türkiye genelinde oluşum süreci incelenmiş, Ankara'daki rezidans konut tiplerinden "Next Level Rezidans Projesi ve Örnek Daireleri" iç mekan tasarımı hakkında genel bir bilgi verilmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümünde; rezidans konut tipi iç mekan tasarımını kimlik kavramı bağlamında incelemek adına, kimlik kavramı, konut ve kimlik kavramı ve mekan kimliğinin oluşumu üzerine literatür araştırması yapılmış, bu araştırmaya dayanarak farklı rezidans konut tiplerinde yaşayan kullanıcılara ve farklı konut tiplerinde yaşayan kullanıcılara yapılan anket çalışması ile konu hakkında bilgi edinimi sağlanmıştır. Araştırmanın sonuç bölümünde; yapılan anket çalışması ve literatür araştırması sentezlenerek, rezidans konut tipi iç mekan tasarımının mekânsal kimliğinde diğer konut tiplerindeki iç mekan tasarımının kullanıcısıyla olan olumlu ilişkisi gibi sağlıklı bir ilişkisinin olmamasından kaynaklı problemler olduğu saptanmış, kullanıcısında konut birimine karşı aidiyet duygusunda yetersizlikler olduğunun vurgusu yapılmıştır.