Sanatsal ifadede başkalaşım

Yazar:Adil Öksüz
Danışman: Prof. Cebrail Ötgün

Resim Ana Sanat Dalı Yüksek Lisans Tezi

Tez Özeti: Sanatsal İfadede Başkalaşım başlığı altında yürütülen bu tezde başkalaşım kavramının, tarihsel bağlamda birey, toplum ve sanat ile ilişkileri hedef alınmıştır. Buna ilişkin, tarih öncesi dönemlerden günümüz modern sanat anlayışına kadar geçen süre içerisinde, yazınsal ve görsel sanat disiplinleri arasında birçok sanat yapıtına konu olan başkalaşım kavramının, sanatsal bir ifade biçimi olarak kullanıldığında, yaratıcı düşünce üzerinde ne tür katkılarının olduğu gözlemlenerek, kavramın farklı dillerde nasıl kullanıldığı incelenmiştir. Araştırmanın temel konusunu belirleyen kavram, sanatın farklı disiplinlerinde kullanım yerlerinin yanı sıra, uygulamalar üzerinden kullanılan malzeme ve teknik bakımından nesnenin hem biçim hem de kavramsal açıdan dönüşümü üzerinden örneklendirilerek açıklanmıştır. Yanı sıra, bu çalışmanın kilit noktasını oluşturan başkalaşım konusuna ilişkin bir dizi uygulama yapılarak konu, çeşitli materyal ve çalışmalar üzerinden farklı biçimlerde deneyimlenmiştir. Öte yandan, başkalaşım veya dönüşüm olgusu, efsanelerde geçen tanrıların sınırsız başkalaşma hikâyeleri ile de mitolojide sıkça başvurulan bir kavramdır. Mitolojik öykülerde adı geçen efsanevi figürlerin ne tür bir dönüşüme uğradıkları ve bu dönüşümlerin sanatçı birey tarafından ne şekilde değerlendirildikleri, sanat yapıtlarının kıyaslanması ile ele alınmıştır. Sanat yapıtlarındaki kıyaslama esnasında, bulundukları dönemin sanat anlayışına uygun biçimde şekillenen biçimsel farklılıklar göz önünde bulundurularak yapıt, başkalaşım olgusunun sanat tarihindeki konumu üzerinden değerlendirilmiştir.