Yazar: Nilüfer Nazende Özkanlı

Seramik Ana Sanat Dalı Sanatta Yeterlik Tezi

Danışman: Prof. Dr. Candan Terviel

Tez Özeti: "Seramik Sanat Formunda Geçirgenlik Kavramı" başlıklı sanat eseri raporu; sanat, yaşam ilişkisi içinde geçirgenlik kavramının ele alındığı, farklı disiplinlerden sanatçı eserlerinin irdelenerek, bu kavram üzerinden öznel seramik uygulamaların gerçekleştirildiği bir çalışmadır. Seramik sanatında çoğunlukla porselen ile birlikte anılan saydamlık, ışık geçirgenliği kavramları bu çalışmada seramik alanındaki teknik bir gereklilikten ziyade zihinsel bir sürecin yorumlanması, tartışılması şeklinde ele alınmaktadır. Kilden elde şekillendirilen form yüzeyleri üzerine açılan boşluklar ya da arka arkaya katmanlar oluşturan biçimlerin yerleştirilmesiyle görsel bağlamda önde /arkada, ard/arda, önce /sonra ilişkili ile geçirgenlik etkisi yaratmak amaçlanmıştır. Sanatta Yeterlik sürecinde yaşanılan acı bir kayıp ve bu kaybın yarattığı boşlukla ilişkili ruhun bedenden ayrılması gerçeği, geçirgenlik kavramına yeni bir anlam ve bakış açısı kazandırmıştır. Bu çalışmaya yön veren edebiyat ve psikoloji alanları içinde yer alan iki önemli kavram bulunmaktadır. Bilinç akımı/akışı tekniği ve psikanalizde serbest çağrışım tekniği bu çalışmada da etkin bir biçimde yol gösterici olmuş ve tartışılmıştır. Serbest çağrışım tekniğinde kişi düşüncelerini hiçbir şekilde akıl süzgecinden geçirmeden söyler. Düşünceleri arasında soyut bir akış vardır. Bu bağlam üzerinden düşünceler arasındaki akış seramik form ve yüzeylerde oluşturulan boşluğun yarattığı geçirgenlik ile birleştirilerek kişisel anlayış somutlaştırılmıştır. Geçirgenlik kavramı üzerine kişisel yaklaşım plastik sanatlardan ve edebiyat alanından örneklerle beslenmiştir. Seramik uygulamalar ölüm ve geçirgenlik kavramlarının buluştuğu somut biçimlere dönüşmüş, ölüm sonrası ruhun bedenden ayrılması, öbür dünyaya göçü gibi konular da geçirgenlik kavramı ile birlikte irdelenerek seramik uygulamalara sanatsal bir dille yansıtılmaya çalışılmıştır.