Yazar: İpek Yıldırım 

İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Anabilim Dalı Doktora Tezi

Danışman: Prof. Dr. Pelin Yıldız 

Tez Özeti: Tarihsel süreç içerisinde meydana gelen ve tarım toplumu, endüstri toplumu, bilgi toplumu gibi adlandırmalarla anılan kırılma noktalarının eğitim sistemlerine yansımaları belirli değişim ve dönüşümleri de beraberinde getirmiştir. Bu çerçevede, toplumsal yapının önerdiği durumla bir eğitim modeli tariflediği düşüncesinden hareketle; bu eğitim modeli tarifinde tasarım eğitimi özeline odaklanan çalışma, geçmişten günümüze toplumsal yaşamda meydana gelen dönüm noktalarının eğitim modelleri ve tasarım eğitimi ortamlarında meydana getirdiği etkileri, içerisinde bulunduğumuz bilgi çağı üzerinden okumaktadır. 

Çağın ve koşulların gerisinde kalmaması gereken ve yapma-düşünme birlikteliği ile sürdürülen tasarım eğitiminde mevcudun ne olması gerektiğine yönelik arayışlar sürekli var olmuş, ancak bu arayışlar tarihsel süreç içerisinde meydana gelen dönüm noktalarında da yer aldığı üzere, düşünmenin ikinci plana itilerek yapmanın ön plana çıktığı bir kurgu üzerinden şekillenmiştir. Bu temelden yola çıkarak bilgi çağında yaşanan kırılma noktasına baktığımızda bu çağın en önemli getirilerinden olan dijitalleşme olgusunun da bahsedildiği şekilde düşünme üzerindeki etkileri göz ardı edilerek, yeni formların üretimi ya da çizim aracı olarak, yani yapma yönüyle ele alındığı görülmektedir. Bu doğrultuda, literatürdeki bu durumu problem olarak ele alan çalışmada, bilgi çağı ve dijitalleşme konularına daha kuramsal açıdan bakarak dijitalleşmenin, dijital medya araçlarının ya da çalışmada özelleştirildiği üzere dijital öyküleme yaklaşımının günümüz mekân tasarımı eğitiminde tasarım sürecine ve tasarım düşüncesine etkilerini, iç mekân tasarımı eğitimi özelinde güncel öğrenme ortamlarıyla ilişkili olarak okumak ve bu doğrultuda tasarım eğitiminde günceli mevcut ele alışlardan farklı olarak yakalamak amaçlanmaktadır. 

Belirlenen amaç doğrultusunda tasarım düşüncesi ve tasarım düşüncesini oluşturan süreçlerin analizi Marmara Üniversitesi İç Mimarlık Bölümü Temel Tasarım dersi ve Mimar ii 

Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi İç Mimarlık Bölümü Tasarıma Giriş dersi kapsamında 2020-2021 Bahar Yarıyılında gerçekleştirilen ve dijital öyküleme ile çözümlenen tasarım sürecinin takibi üzerinden yapılmıştır. Tasarım düşüncesini oluşturan bileşenlerin keşfi ise tasarım stüdyosunda toplanan verilerin nitel analizi ile yapılandırılmıştır. Alan çalışmasıyla elde edilen bulgular doğrultusunda proje sürecine dijital öyküleme yaklaşımının adapte edilmesi ile bu sürecin yapısı, bu süreçte tasarım düşüncesini oluşturan bilişsel, duygu-durumsal ve psikomotor bileşenler üzerinden açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmanın sonuçları, dijital öyküleme yaklaşımıyla çözümlenen tasarım süreci ile çalışmada bahsedilen dijitalleşme olgusunun düşünsel olarak ne şekilde ele alınacağını ve bu sayede dijital öyküleme yaklaşımının tasarım düşüncesini oluşturan bileşenler üzerindeki etkilerini ortaya koymaktadır. Bu noktada, dijitalin mekân tasarımı eğitimindeki yeni düşünce şekilleri ve düşünce sistemini tetiklemesi potansiyelini ele alarak bu potansiyelleri iç mekân tasarımı eğitimi güncel öğrenme ortamları üzerinden tasarım stüdyoları aracılığıyla inceleyen çalışma, günümüz tasarım eğitimi alanındaki yapmanın bilgisine ilişkin gelişmelerden ziyade yapmanın düşüncesine öncelik verilen bir kurgu barındırması sebebiyle önem arz etmektedir.