Tiyatro afişlerinin grafik tasarımda görsel algı açısından incelenmesi ve hareketli afiş uygulamaları

Yazar:İbrahim Halil Özkirişçi
Danışman: Prof. Dr. İncilay Yurdakul

Grafik Ana Sanat Dalı Yüksek Lisans Tezi

Tez özeti: Sanat dalları arasında geçmişi, erken dönemlere dayanan, insanoğlunun benliğini ifade ihtiyacını kendine has birçok unsurla gerçeklediği, üretilen kültür ve zamanın yaşayan göstergesi sayılabilecek tiyatro, günümüze kadar birçok farklı biçeme bürünmüştür. Grafik tasarım ürünleri arasında, gücü ve etkinliği tartışılmaz bir yerde olan afiş ögesi, tarih boyunca birçok değişik yöntem ve malzeme ile tiyatronun duyurumu noktasında birbiriyle buluşmuşlardır. Sahne sanatları içinde tiyatronun, grafik tarihinde afiş tasarımının yeri, önemi ve afiş tasarımının teknolojinin de ilerlemesi ile farklı malzeme ve yöntemlere bürünmesi düşüncesinden hareketle, bu tez çalışmasında yukarıda belirtilen ögelerin incelenmesine çalışılmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde grafik tasarım tarihi genel hatları ile incelenmekte, afişin bu disiplin içindeki değişen etmenlerle yenilenen tanımlarından söz edilmektedir. Ayrıca bu süreçle beraber dallara ayrılan afiş öge kullanım alanlarına göre tasnifi yapılmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde tiyatro kavramı tanımlanmaya çalışılıp, erken dönemden bu yana değişen kullanım amaç ve yöntemleri araştırılıp kronolojik açıdan örnekler incelenip, yer verilmiştir. Aralarında Polonya, Amerika, İngiltere, Japonya, Rusya, Almanya ve son olarak Türkiyenin bulunduğu örnek ülkelerden, grafik tasarımın erken dönemlerinden bu yana farklı biçemlerle üretilmiş örneklere yer verilmiştir. Üçüncü bölümde teknolojik gelişmelerin bir çıktısı olan hareketli grafikler ve hareketli afiş kavramı için yapılan tanımlara yer verilip hareketli afiş örnekleri incelenmeye çalışılmıştır. Dördüncü ve son bölümde ise Bir Delinin Hatıra Defteri, Woyzeck ve Macbeth isimli oyunların için metinler incelenip, vurgulanması elzem noktalar saptanmaya çalışılmıştır. İncelenen metinlere farklı yöntemlerle hareketli afişler tasarlanmıştır.