"Travmanın görsel dile yansımaları"

Yazar: Dajana Sevil Hacısüleymanoğlu

Resim Ana Sanat Dalı Yüksek Lisans Tezi

Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Havva Demircan

Tez Özeti: Travmanın Görsel Dile Yansımaları" isimli Yüksek Lisans Çalışması Raporunda; travma ve travma sonrası oluşabilecek rahatsızlıkların tarihi ve değişim süreci ele alınmıştır. Farklı bakış açılarına sahip düşünürler ve kaynaklar üzerinden irdelenerek, travmanın sanat ve sanatçıya olan etkisine değinilmiştir. Bu çalışma kapsamında, travma, travmanın yol açtığı delilik ve çeşitli psikolojik rahatsızlıklar göz önünde bulundurularak, sanatı, sanatçıyı ve ayrıca toplumu nasıl etkilediği sorularının cevaplarına ulaşılmaya çalışılmıştır. Antik dünyadan günümüze kadar uzanan kaynaklar doğrultusunda, delilik kavramı irdelenmiştir. Araştırmalar sonucunda, deliliğin altında yatan, tetikleyici ve başta gelen sebeplerinden olan travma incelenmiştir. Bu doğrultuda, travmanın yaratım sürecine yoğun etkileri olabileceği görülmekle birlikte, kişisel travmaları ya da toplumsal travmalar üzerine eserler üreten sanatçılardan örnekler verilmiştir. Toplumsal ya da bireysel sebeplerle oluşabilecek travmalar ve akabinde gelişen rahatsızlıklar, tarih boyunca sanatın konusu olmuş, görsel dile yansımış ve kabul görmüştür. Aynı zamanda damga niteliğini taşıyarak, ikilemi ve bilinmezliği ortaya çıkarmıştır. Ortaya çıkan ikilem, bu çalışmanın ana konusu olmuştur. Araştırmalar doğrultusunda, erişilen kavramlar ve düşünceler üzerinde eş zamanlı düşünülmüştür. Teknik sınırlanması olmadan yapılan işlerde, travmanın belirsizliğine ve sürecine değinilmesi hedeflenmiştir. Sanatçının travma sonrası değişen ruh halinin çeşitliliği vurgulanmak istenmiştir. Tarihsel süreç içerisinde ve günümüzde, bireysel ve toplumsal travmanın sanatta ifade biçimleri incelenmiştir. Bu doğrultuda yapılan sanat çalışmalarında, beden imgesine yaklaşımda parçalanmalar ve eksiltmeler denenmiş ve bu imgeler tekinsiz doğa elemanlarıyla bir araya getirilmiştir. Anahtar sözcükler: Travma, delilik, yaratım süreci, görsel dil, antik, sanat.