Türkiye'de gecekondulaşma üzerine görsel çözümlemeler

Yazar:Atalay Mansuroğlu
Danışman: Prof. İsmail Ateş

Resim Ana Sanat Dalı Sanatta Yeterlik Tezi

Tez özeti: Göç, toplum üzerinde yarattığı etkinin büyüklüğü nedeniyle başta sosyoloji olmak üzere, ekonomiden mimariye ve sanata kadar birçok alanda geniş şekilde işlenmiş ve araştırılmış bir konudur. Her bireyin belleğinde bıraktığı farklı kişisel izler nedeniyle, her alanda olduğu gibi sanat alanında da sıkça işlenen bir konudur. Türkiye'de Gecekondulaşma Üzerine Görsel Çözümlemeler adlı tezde, Türkiye'de gecekondu, şehirleşme, göç, göçmen profili ve göçün etkin olduğu dönemden itibaren resim sanatında üretilen eserler araştırılmıştır. Gecekondu temalı resimlerin rapor analizi için gerekli sosyolojik, tarihi ve sanat tarihi ile ilgili kaynaklar incelenmiş, görsel çözümlemeler yapılmıştır. Eserlerde kullanılan resim dili ve bu resim diline kaynaklık eden sanat akımları da örneklerle sunulmuştur. Uygulama bölümünde yapılan resim çalışmalarının, teknik ve içerik açısından konuya dair çözümlemeleri yapılmıştır. Yer verilen sanatçıların eserlerinden farklı olarak, uygulama kapsamında yapılan resimlerde, figürler yerine yaşadıkları mekanlar ve tüketim tarzları üzerinden göç ve gecekondulaşma konusu işlenmeye çalışılmıştır. Figür ve figüratif tarzda resmin izleyiciyi etkisi altına aldığı varsayımıyla mekan ve objelerin önemsizleştiği ve görünmez olduğu düşünülmüştür. Yapılan resimlerin ana amacı; göç ve gecekonduları panoromik bir görsellik içinde vermek ve yeni gelen göçmenin gözünden, bu yapılaşma karşısında duyduğu anlık heyecan ve şaşkınlığına ortak olmaktır.