Danışman: Prof. Dr. Cenk Güray

Yazar: Utkan Mesci

Geleneksel Türk Müzikleri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi

Tez Özeti: Sözlü kültürümüzün günümüze taşınabilmesini sağlayan aşıklık geleneğinin, yazılı ve sözlü kaynaklara göre  kökleri 11. Yüzyıl’a dayanan en eski unsurlarından biri olan Abdal Âşık geleneği, Anadolu tarihinde müzik yoluyla kültür aktarımının önemli bir unsuru olarak değerlendirilebilir. Abdal Âşıkların, ileri beste, icra ve epik şiir becerileriyle bütünleşen karmaşık şiir ve müzik yapılarının çok özel bir bileşimine dayanan çok ayrıntılı bir sözlü aktarım biçimini temsil ettiğini belirtmek gerekir. Bu anlamda Muharrem Ertaş, hem geleneğin en çok kayıt altına alınan icracısı ve geleneğin “arşivlenmiş” en eski bestekâr- hikâye anlatıcısı olarak tanınan bir şair olması hem de “Horasan” ve “Anadolu” âşık geleneklerinin icra tarzlarını birleştiren bir müzik ustası olarak öne çıkması nedeniyle bu gelenek içinde çok değerli bir “somut” kaynak olarak tanımlanabilir. Bu çalışmada Muharrem Ertaş'ın melismatik, aritmik ve doğaçlama temelli bozlak “formu”ndaki sekiz kaydındaki “motif”  temelli makam özellikleri “ezgi çekirdeği” yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Bu analizler yoluyla Abdal Âşıkların “sözel aktarım” sürecinin arkasındaki ana “ezgisel motifler” incelenecek ve bu “motiflerin” Anadolu müziğindeki ana makam yapılarının inşasındaki işlevi tartışılacaktır