Danışman: Prof. Tuğrul Emre FEYZOĞLU
Yazar: Mustafa URAL

Bu araştırma, gündelik kullanım amacıyla üretilen endüstriyel seramiklerin, işlevlerinin dışına çıkarak çağdaş sanatta bir malzeme olarak kullanımını konu almaktadır. Nitel araştırma yöntemiyle yürütülen çalışmada, endüstriyel seramikleri kullanan sanatçılardan seçilen örnekler incelenmiş; sanatçıların motivasyonları, yaklaşımları, ifade olanakları ve çağdaş sanata katkıları sorgulanmıştır. Araştırmanın amacı, eser örneklerini 'öz' ve 'malzeme' ilişkisi bağlamında değerlendirmek ve bu doğrultuda sanatsal üretim gerçekleştirmektir. Çalışma kapsamında, endüstriyel seramik ürün çeşitliliğine değinilmiş, bu ürünlerin Hazır Nesne (Ready-Made), Birleştirme (Asamblaj), İşlevsizleştirme, İleri Dönüşüm, Öykünme (Pastiş) ve Benimseme gibi kavramlar çerçevesinde sanat malzemesine dönüşümü incelenmiştir. Son bölümde kişisel uygulamalara yer verilmiştir.

Sonuç olarak, endüstriyel seramiklerin çağdaş sanatta kavramsal ve malzeme-form ilişkisi bakımından güçlü bir ifade aracı olduğu saptanmıştır. Sanatçıların toplumsal, kültürel, politik eleştiriler sunmak ve estetik ile işlevsellik arasındaki ilişkiyi sorgulamak amacıyla bu malzemeyi tercih ettikleri görülmüştür. Hazır Nesne kavramına, Kitsch, Pop ve Sürrealist Sanat’ın etkilerine göndermeler yapılırken, endüstriyel seramik ürünler sanatsal bir bağlama taşınmıştır. Birleştirme tekniğinin yaygın olduğu bu eserlerde, sanatçıların teknik zorlukları aşmak için farklı bünyelere sahip malzemeleri ustalıkla bir araya getirdikleri gözlemlenmiştir. Endüstriyel seramiklerin, geçmişte ve günümüzde olduğu gibi gelecekte de anlamlı bir sanat malzemesi olarak kullanılmaya devam edeceği öngörülmektedir.

Anahtar sözcükler: Endüstriyel seramik ürünler, çağdaş sanat, çağdaş seramik, seramik malzeme, seramik asamblaj.