Fagot kamışı yapımında kullanılan kargı malzemesi ıslanma sürecinin çalıma etkisi

Yazar:Hüseyin Onur Üzülmez
Danışman: Yrd. Doç. Ayşe Çiçek Cansun

Üfleme ve Vurma Çalgılar Ana Sanat Dalı Yüksek Lisans Tezi

Tez Özeti: Dört parçadan oluşan ve günümüzde genellikle akça ağaçtan üretilen fagotta ses elde edilebilmesi için çift kanatlı bir kamışa ihtiyaç duyulur. Katlanarak elde edilen eşit boyut ve ölçülerdeki bu kamış ülkemizde de yetişmekte olan sazlık kargısından imal edilir. Kargıların yetiştirildiği bölge, kesildiği zaman ve kesildikten sonra işleme alındığı zaman aralığı gibi ince detaylar bile kargıdan elde edilen kamışın oluşturduğu ses verimliliğini etkiler. Fagot kamışı yapımı yüksek konsantrasyonu ve birçok etkeni kararlı bir şekilde bir araya getirmeyi gerektirir. Bu süreç içerisinde seçilmiş kargı malzemesinin yapıma en uygun şartlarda hazırlanması her fagot sanatçısı için önem teşkil eder. Islanma süreci kargı liflerinin suyu emerek kamışın yumuşamasını sağlar. Makineler aracılığıyla ayarlanmış olan ölçü ve kalınlıklarda kargı hazırlanır ve kurumaya bırakıldığında liflerde bulunan su buharlaşır. Islanma süreci kamış makinelerinin sağlıklı kullanımı içinde önem arz etmektedir. Yeteri kadar ıslanmamış olan kargı, kamış makinelerinde bulunan bıçaklarda sürtünmenin artmasıyla kondisyon kaybına uğradığı gibi mikron değerdeki kalınlıklarda değişime uğrar. Bu çalışmada fagot kamışı yapımında kullanılan kargı malzemesinin dışbükey bölgesi kazınma için ideal ıslanma süreci üç, altı, on iki, yirmi dört saatlik periyodlarla denenerek incelenmiştir. İnceleme sonucunda hazırlanan numuneler, alanında kariyer sahibi sanatçıların kullanımına sunularak hazırlanan soruların cevaplanması istenmiştir. Bu incelemenin sonucunda kamış yapımında büyük etkenlerden biri olan bu sürecin en uygun ıslanma zamanı belirlenerek, fagot kamışı yapan bireylere kılavuz olması hedeflenmiş ve çalıma etkisi gözlemlenmiştir.