Yazar:Çiğdem Yönder
Danışman: Prof. Dr. Meltem Yılmaz

İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi

Tez Özeti: Araştırma alternatif okul ve okul mekanı ilişkisini katılımcı tasarım yaklaşımları çerçevesinde incelemeyi amaçlamaktadır. Bu konu Başka Bir Okul Mümkün Ankara Kooperatifi Özel İncek İlkokulu (Meraklı Kedi İlkokulu) örneğinde incelenmiştir. Çalışmada, alternatif eğitim yaklaşımı doğrultusunda okul mekanının planlanması, tasarımı, inşası, kullanımı gibi yönler aydınlatılarak okul tasarımına ilişkin ihtiyaçların tespiti ve tasarım yöntemine ilişkin önerilerin ortaya koyulması amaçlanmıştır. Örnek okulun hem alternatif eğitim anlamında özgün bir nitelik taşıması hem de ilk başta çelişik gibi görünen atıl bir köy okulundan dönüştürülmüş olması durumu nedeniyle incelemeye değer bulunmuştur. Araştırmada okul mekanlarının üretim ve kullanım süreçlerinin aydınlatılması amacı ile yarı yapılandırılmış görüşmeler ve çocuklar ile atölye çalışmaları yapılmıştır. Ayrıca atölye çalışmasına bağlı olarak katılımlı gözlem de yapılmıştır. Araştırma okulun günlük rutinine uyum sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Katılımcıların araştırma süreçlerinde birer araştırmacı olarak aktif yer almaları gözetilmiştir. Araştırmanın sonucunda mekan üretim süreçlerinde kuramsal olarak alternatif eğitim yaklaşımı ile uyumlu ve ondan doğan katılımcı tavır ortaya çıkarken, uygulamada bu tavrın alternatif eğitim deneyimine eşlik edecek mekan yaratma pratiğine henüz dönüşememiş olduğu tespit edilmiştir. Ancak örnek Türkiye'deki sayılı alternatif eğitim ve ona bağlı gelişen mekan deneyimini ortaya koyarak, bu alanda katılımcı tasarım yaklaşımlarını yönlendirebilecek bir sorgulamaya araç olabilir niteliktedir