Hacettepe Üniversitesi

Tez Özeti: 20. yüzyılın sonuna doğru gelişen bilgisayar teknolojileriyle, teknoloji-insan ilişkisi giderek yoğunlaşmış, teknolojik gelişim ve dönüşümler, mekan ve mekan oluşumu kavramlarını da etkilemiştir. Bununla birlikte, teknolojinin, yaşam koşullarına etkisi, hızlı nüfus artışı, bilgisayar sistemlerinin gelişimi ve dünya enerji kaynaklarınnın azalması; bu konularda bilinçlenmeyle beraber mekan ve yapı kavramlarında 'Akıllı Binalar' olarak karşımıza çıkmıştır. Bu süreç, akıllı binaların anlaşılmasında; insan (kullanıcı), mekan ve teknoloji kavramlarının ve bu kavramların arasındaki ilişkilerin incelenmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır. Bu amaçla, bu tez kapsamında: Birinci bölümde; mekan kavramının, insan-mekan ilişkisinin ve teknolojinin mekan kavramına etkisinin ne olduğunın saptanması amacıyla, insan-mekan etkileşimi incelenmektedir. İkinci bölümde; insan bilgisayar ilişkisinin ve kullanıcının ne olduğu, bu ilişkinin hangi yollarla sağlandığının irdelenmesi amacıyla 'akıllılık' kavramıyla baraber insan-bilgisayar etkileşimi ele alınmaktadır. Üçüncü bölümde; akıllı binaların tasarım özellikleri ve bu binaların alt teknolojik sistemleri olarak tanımlayabileceğimiz 'Otomasyon Sistemleri'nin' ne olduğu saptamak amacıyla, insan-akıllı bina etkileşimi detaylı ve kapsamlı olarak incelenmektedir. Bu başlık altında; yapı ve tasarım özellikleri, yapı içi tasarım özellikleri, otomatik kontrol sistemleri, bina otomasyon sistemleri ve bina yönetim sistemi açıklanmaktadır. Tüm bu alt sistemlerin bütünleşme problemleri ve gerekliliğine ve bu sistemlerin mekan olgusuna fiziksel etkileriyle, tasarım ve konfor etkileri ele alınmaktadır. Dördüncü bölümde; dünyadaki ve Türkiye'deki akıllı bina uygulamalarından iki özdeş örnek verilmektedir. Ele alınan örneklerin akıllı binaların bilgileri, tasarım özellikleri, yapı içi tasarım özellikleri ve teknolojik sistemleri incelenmekte, tasarım, strüktür sistemi ve teknolojik sistemleriyle ilgili detaylı bilgiler anlatılarak, enerji verimliliğiyle birlikte örneklerin karşılaştırması yapılmaktadır. Beşinci bölümde; kapsamlı değerlendirmeler, sonuçlar ve önerilerle beraber açıklanmaktadır.