Yazar:Nazlı Nazende Yıldırım
Danışman: Doç. Dr. Bilge Sayıl Onaran

İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı Sanatta Yeterlik Tezi

tez özeti: Bu çalışmada, mağaza iç mekân tasarımı kavramı tasarım perspektifinden değerlendirilerek İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı alanı kapsamında tanımlanmıştır. Çalışma kapsamında, mağaza iç mekân tasarımının uzman bir gruba danışılarak "yalın", "karma" ve yoğun" mağaza tasarımı biçiminde tanımlanması ve kullanıcıların mağaza tasarımı tercihlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bundan dolayı iki aşamalı bir anket tasarlanarak güvenli araştırma verilerine erişmek hedeflenmiştir. İlk aşamada 20 alanında uzman öğretim elemanı (uzman grubu) tasarım literatürüne girmiş 35 mağaza imajını "yalın", "karma" ve "yoğun" tasarım başlıkları altında mağazaların genel mekân özelliklerine ve ölçülebilen iç mekân bileşenlerine; aydınlatma, renk, malzeme ve sergileme elemanlarına göre gruplamışlardır. İkinci aşamada, rastgele seçilen 234 katılımcıdan "yalın", "karma" ve "yoğun" tasarıma sahip 3 farklı mağaza imajı inceleyerek, Likert ölçeği kullanılarak sorulan ve Pearson'ın Kay-Kare Bağımsızlık Testi ile analiz edilen 12 soruyu değerlendirmeleri istenmiştir. Böylelikle, kullanıcıların mağaza tasarımı tercihlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Sonuç olarak, kullanıcıların mağaza tasarımı tercihlerinde çok güçlü bir ortak kanının olduğu, uzmanlar tarafından "yalın" ve "karma" olarak tanımlanan mağaza tasarımlarının "yoğun" mağaza tasarımına oranla kullanıcılar tarafından daha çok tercih edildiği görülmüştür. Kullanıcıların mağaza tasarımı tercihlerinin üzerinde cinsiyetin ve gelir düzeylerinin etkisinin olmadığı görülmüştür. Bunun sonucunda, kullanıcıların mağaza tasarımı tercihleri kapsamında ideal mağaza tasarımına yönelik kavramsal bir öneri sunulmuştur.