Yazar: Pelin Karakuş

Geleneksel Türk Müzikleri Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi

Danışman: Prof. Dr. Ayten Kaplan

Tez Özeti: Bu çalışma, TRT Türk Halk Müziği Repertuvarında yer alan Şarkışla yöresine ait uzun havaların çok katmanlı olarak incelenmesini içermektedir. Buna bağlı olarak, Şarkışla’nın coğrafi özellikleri, tarihsel geçmişi, toplumsal davranışları ve kültürel pratiklerinin müzik kültürü ve özellikle uzun havalarla olan etkileşimleri araştırılarak ortaya çıkartılmıştır. Bunlara ek olarak; Şarkışla yöresi uzun havalarının makâmsal, seyir, form ve sözel öğeleri analizler doğrultusunda açıklanmıştır. 

Çalışmanın amacı, TRT Türk Halk Müziği Repertuvarı’ndaki Sivas ili Şarkışla ilçesine ait olan uzun havaların çok katmanlı analizlerini yaparak, yapılan analizler doğrultusunda yöre kültürünün müziğe yansımaları ve bunun üzerinden müzik ve kültür ilişkisini ortaya koymaktır. Çalışma, bu bağlamda yapılan ilk çalışma olması, yöre müzik kültürüne ve icraya katkı sağlaması ve bu alanda çalışan diğer araştırmacılara örnek teşkil etmesi bakımından önemli görülmektedir. Bu çalışma, 2019 tarihinde TRT Türk Halk Müziği Uzun Havalar Repertuvarı’nda tespit edilen Sivas ili Şarkışla ilçesine ait 16 adet uzun hava ile sınırlandırılmıştır. Ayrıca tespit edilen bu eserlerin derleme kayıtlarından notaya doğru aktarıldığı varsayılmıştır. Tarama modeli kullanılarak yapılan betimsel bir araştırma modeline sahip olan bu çalışmada, TRT Türk Halk Müziği Repertuvarı’nda yer alan Sivas ili Şarkışla ilçesine ait uzun havaların kayıtları ile bu kayıtlardan yazılmış notaların çok katmanlı analizi yapılarak bulgular yorumlanmıştır.